Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna  
11. Opieka nad dziećmi i wsparcie dla dzieci
a. Dzieci mają prawo  do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, które charakteryzują się dobrą jakością i przystępną ceną
b. Dzieci mają prawo do ochrony przed ubóstwem. Dzieci ze środowisk znajdujących się w niekorzystnej sytuacji mają prawo do szczególnych środków służących zwiększeniu równości szans.
 
W ramach Filaru podkreślono aspekty jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Powszechnie dostępna wczesna edukacja i wysokiej jakości opieka nad dzieckiem jest korzystna dla wszystkich dzieci, a w szczególności dla dzieci pochodzących z środowisk w niekorzystnej sytuacji społecznej.

Jak podkreśla dr Magdalena Rycak (Uczelnia Łazarskiego) w Polsce od lat wskazuje się na utrudniony dostęp do placówek opiekuńczych dla dzieci, takich jak tanie lub darmowe żłobki czy przedszkola. Wciąż pozostajemy jedynym z nielicznych państw, w których prawo (poza obowiązkową „zerówką”) nie gwarantuje dzieciom miejsca przedszkolu czy żłobku. Od lat około 40%  polskich dzieci od trzeciego roku życia do chwili udania się do szkoły (zerówka) pozostaje jedynie pod opieką rodziców. W pozostałych państwach europejskich w tej grupie wiekowej średnio w domu pozostaje jedynie 11% dzieci. 

Ekspertka wskazuje, ze należałoby postulować wprowadzenie szerzej skoordynowanych działań w zakresie wsparcia państwa na rzecz dzieci i zapewnienia im odpowiedniej opieki i poziomu życia, takich jak dodatki do czynszów, ulgi podatkowe (tym większe im więcej dzieci w rodzinie), czy darmowe przedszkola i żłobki dla wszystkich dzieci powyżej roku. Państwo polskie powinno wspierać i finansować żłobki działające przy zakładach pracy, a także partycypować w większym stopniu niż dotychczas w dofinansowaniu profesjonalnych niań czy też asystentek rodzinnych, zwłaszcza w przypadku opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi.

Jak wskazuje Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność) przy analizowaniu znaczenia pkt 11 Filaru w polskim kontekście można odwołać się do art. 7 Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej (ZEKS). W pkt 7. 3 Karty wskazuje się, że w celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa dzieci i młodocianych do ochrony, Strony zobowiązują się zabronić by dzieci, które podlegają jeszcze obowiązkowemu nauczaniu, były zatrudniane przy pracach, które uniemożliwiałyby im pełne korzystanie z tego nauczania.  Należy mieć świadomość, że Polska jest bardzo daleko od wskazanego standardu ze względu na skalę pracujących dzieci w rodzinnych gospodarstwach rolnych w ramach pomocy świadczonej na rzecz rodziny.  Należy także pamiętać, że wynagrodzenie pracowników młodocianych w Polsce znacznie odbiega od minimum uznawanego w ZEKS – akceptowalne jest ustalenie wynagrodzenia dla osoby 15/16 letniej o 30% niższego niż minimalne wynagrodzenie osoby dorosłej, dla osoby 16/18 letniej różnica nie powinna przekraczać 20%. Natomiast polskie przepisy ustalają wynagrodzenie pracowników młodocianych na poziomie 4 -6% wynagrodzenia minimalnego.   

Tutaj można przeczytać o 10 punkcie Filaru

bs
 

 

POLECANE
Izrael zaatakował Iran z ostatniej chwili
Izrael zaatakował Iran

Jak donoszą izraelskie media Izrael dokonuje właśnie ataku na Iran. Siły zbrojne Izraela przygotowują się do ataku odwetowego. Jeszcze w czwartek Donald Trump opowiadał się za rozwiązaniem pokojowym.

Amerykańscy naukowcy: Wyborcy prawicy bardziej cenią sobie wolność słowa niż wyborcy lewicy tylko u nas
Amerykańscy naukowcy: Wyborcy prawicy bardziej cenią sobie wolność słowa niż wyborcy lewicy

Naukowcy z USA pokazują: wyborcy prawicy bardziej cenią sobie wolność słowa niż lewicowcy. Podobne trendy obserwujemy na całym świecie: obecna lewica bez cenzury nie mogłaby istnieć. W niektórych krajach za złamanie lewicowych tabu można trafić na wiele lat do więzienia!

Marek Sawicki głosował za wotum zaufania dla rządu Tuska. Teraz mówi o zmianie premiera polityka
Marek Sawicki głosował za wotum zaufania dla rządu Tuska. Teraz mówi o zmianie premiera

- Jeśli premier nie dobierze sobie dobrze kadry, to jestem przekonany, że następnym krokiem będzie zmiana premiera - powiedział Marek Sawicki, który głosował za wotum zaufania dla rządu Donalda Tuska.

Nieoficjalnie: Marcin Kierwiński ma zostać nowym szefem NIK Wiadomości
Nieoficjalnie: Marcin Kierwiński ma zostać nowym szefem NIK

Jak donosi nieoficjalnie Leszek Krakowski z Reporterów Online, minister-członek Rady Ministrów Marcin Kierwiński miałby zostać nowym szefem NIK.

Nowy trener przejmuje Legię pilne
Nowy trener przejmuje Legię

Legia Warszawa ogłosiła nowego szkoleniowca: Edward Iordanescu Legii zastąpił Portugalczyka Goncalo Feio, z którym nie przedłużono wygasającego kontraktu.

Polscy kibice mieli ściągnąć flagę LGBT w Helsinkach i dostać brawa od miejscowych. Jest nagranie Wiadomości
Polscy kibice mieli ściągnąć flagę LGBT w Helsinkach i dostać brawa od miejscowych. Jest nagranie

W sieci pojawiło się nagranie, które ma przedstawiać polskiego kibica, który miał ściągnąć flagę LGBT. Mężczyzna miał także otrzymać brawa od miejscowych.

Imigrancka młodzież w UE się radykalizuje. Rośnie ryzyko zamachów pilne
Imigrancka młodzież w UE się radykalizuje. Rośnie ryzyko zamachów

W 2024 roku 18 proc. osób objętych zgłoszeniami dotyczącymi zagrożeń terrorystycznych w Belgii stanowiły osoby niepełnoletnie – wynika z opublikowanego w czwartek rocznego raportu OCAD, Państwowego Centrum Analizy Zagrożeń.

Polska spłaca UE odsetki ukraińskiego długu. Ministerstwo Finansów potwierdza pilne
Polska spłaca UE odsetki ukraińskiego długu. Ministerstwo Finansów potwierdza

"Podczas, gdy deficyt budżetowy na 2025 r. wyniesie w Polsce 289 miliardów złotych, Ministerstwo Finansów potwierdza - w odpowiedzi na moją interwencję poselską - że Polska wzięła na siebie spłatę odsetek za pożyczkę Ukrainy z Komisją Europejską!" - ujawnia w mediach społecznościowych poseł Konfederacji Grzegorz Płaczek, dołączając dokument.

Lekcja dla Polski. Jaki ostrzega przed skutkami polityki migracyjnej Wiadomości
"Lekcja dla Polski". Jaki ostrzega przed skutkami polityki migracyjnej

- Bardzo ważne jest to, żeby Polska uczyła się nie na swoich, ale na czyichś błędach - powiedział Patryk Jaki ostrzegając przed skutkami polityki migracyjnej.

Milionerzy od jesieni przechodzą do innej stacji. Ruszyły castingi z ostatniej chwili
"Milionerzy" od jesieni przechodzą do innej stacji. Ruszyły castingi

"Milionerzy" to jeden z najbardziej rozpoznawalnych teleturniejów w historii polskiej telewizji. Po ponad ćwierćwiecznym pobycie na antenie TVN, trafi do Polsatu.

REKLAMA

Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 11: opieka nad dziećmi
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna  
11. Opieka nad dziećmi i wsparcie dla dzieci
a. Dzieci mają prawo  do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, które charakteryzują się dobrą jakością i przystępną ceną
b. Dzieci mają prawo do ochrony przed ubóstwem. Dzieci ze środowisk znajdujących się w niekorzystnej sytuacji mają prawo do szczególnych środków służących zwiększeniu równości szans.
 
W ramach Filaru podkreślono aspekty jakości wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. Powszechnie dostępna wczesna edukacja i wysokiej jakości opieka nad dzieckiem jest korzystna dla wszystkich dzieci, a w szczególności dla dzieci pochodzących z środowisk w niekorzystnej sytuacji społecznej.

Jak podkreśla dr Magdalena Rycak (Uczelnia Łazarskiego) w Polsce od lat wskazuje się na utrudniony dostęp do placówek opiekuńczych dla dzieci, takich jak tanie lub darmowe żłobki czy przedszkola. Wciąż pozostajemy jedynym z nielicznych państw, w których prawo (poza obowiązkową „zerówką”) nie gwarantuje dzieciom miejsca przedszkolu czy żłobku. Od lat około 40%  polskich dzieci od trzeciego roku życia do chwili udania się do szkoły (zerówka) pozostaje jedynie pod opieką rodziców. W pozostałych państwach europejskich w tej grupie wiekowej średnio w domu pozostaje jedynie 11% dzieci. 

Ekspertka wskazuje, ze należałoby postulować wprowadzenie szerzej skoordynowanych działań w zakresie wsparcia państwa na rzecz dzieci i zapewnienia im odpowiedniej opieki i poziomu życia, takich jak dodatki do czynszów, ulgi podatkowe (tym większe im więcej dzieci w rodzinie), czy darmowe przedszkola i żłobki dla wszystkich dzieci powyżej roku. Państwo polskie powinno wspierać i finansować żłobki działające przy zakładach pracy, a także partycypować w większym stopniu niż dotychczas w dofinansowaniu profesjonalnych niań czy też asystentek rodzinnych, zwłaszcza w przypadku opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi.

Jak wskazuje Barbara Surdykowska (Biuro Eksperckie KK NSZZ Solidarność) przy analizowaniu znaczenia pkt 11 Filaru w polskim kontekście można odwołać się do art. 7 Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej (ZEKS). W pkt 7. 3 Karty wskazuje się, że w celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa dzieci i młodocianych do ochrony, Strony zobowiązują się zabronić by dzieci, które podlegają jeszcze obowiązkowemu nauczaniu, były zatrudniane przy pracach, które uniemożliwiałyby im pełne korzystanie z tego nauczania.  Należy mieć świadomość, że Polska jest bardzo daleko od wskazanego standardu ze względu na skalę pracujących dzieci w rodzinnych gospodarstwach rolnych w ramach pomocy świadczonej na rzecz rodziny.  Należy także pamiętać, że wynagrodzenie pracowników młodocianych w Polsce znacznie odbiega od minimum uznawanego w ZEKS – akceptowalne jest ustalenie wynagrodzenia dla osoby 15/16 letniej o 30% niższego niż minimalne wynagrodzenie osoby dorosłej, dla osoby 16/18 letniej różnica nie powinna przekraczać 20%. Natomiast polskie przepisy ustalają wynagrodzenie pracowników młodocianych na poziomie 4 -6% wynagrodzenia minimalnego.   

Tutaj można przeczytać o 10 punkcie Filaru

bs
 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe