Wystawa w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski: Bizantyjska nostalgia

Bizantyjska nostalgia” – w taki poetycki sposób Tadeusz Kantor określił intencje twórczości Jerzego Nowosielskiego, którego stulecie urodzin niedawno obchodziliśmy. Jego malarstwo, fascynujące przedziwnym współistnieniem dwóch wymiarów – sacrum i profanum, duchowości i cielesności, mistyki i racjonalności, pragnienia absolutu i intensywnych doznań erotycznych – stało się punktem wyjścia poszukiwań, które doprowadziły do powstania tej wystawy. Nowosielski był jednym z najważniejszych metafizyków XX wieku, a metafizyka ta narodziła się na skrzyżowaniu tradycji kulturowych Wschodu i Zachodu.
"Język znaków". Konstantyn Zorkin / materiały prasowe CSW

Ideą projektu Bizantyjska nostalgia jest poszukiwanie podobieństw między sztuką polską i ukraińską oraz znalezienie ich wspólnych źródeł w kulturze. Chodzi nie tyle o stylistykę ikony, o sposób malowania, ile o pociąg do metafizycznej ponadczasowej rzeczywistości. Wcześniej kierowanie ku niej było głównym zadaniem sztuki, dziś już tak nie jest. Współczesna sztuka jest nośnikiem istotnych w danym momencie znaczeń – od filozofii i polityki po psychoanalizę.

 

"Za kulisy"

Jednak potrzeba „zajrzenia za kulisy” pozostaje niezwykle silna — niczym podstawowy instynkt, który napędza sztukę. Czujemy się zmuszeni zadawać sobie pytanie, co lub kto znajduje się za obrazem. Jeśli kiedyś był tam Bóg, to kto jest teraz? Pustka? Wielkie Nic, jak twierdził Kazimierz Malewicz? Głównym dążeniem awangardy nie były, jak się powszechnie uważa, eksperymenty formalne, lecz poszukiwanie „wyższej rzeczywistości”, tej prawdziwej. U początków awangardowych kierunków – od suprematyzmu po surrealizm – leżało przekonanie o pierwszeństwie świata pozazmysłowego nad materialnym.

Modernizm połowy XX wieku — od abstrakcyjnego ekspresjonizmu po minimalizm — ze swoją ideą „obiektu tautologicznego” zniósł pojęcie obrazu. Doszło do tego, że dzieło sztuki nie odzwierciedla niczego, lecz po prostu istnieje. W ten sposób idea mimesis, która napędzała sztukę od czasów antycznych, zdaje się dobiegać końca. Odtąd samodefiniująca się sztuka miała stać się Bogiem, zastąpić absolut. Estetyczny fundamentalizm, który zakłada, że głęboką istotą dzieła jest „dzieło samo w sobie”, jest dziś jednym z dominujących przekonań. Popularna jest też metafizyka postmodernistyczna, zgodnie z którą w obrazie kryje się cała historia sztuki, niekończący się labirynt aluzji... Te rozważania można kontynuować jeszcze długo — rozumienie „pełni” obrazu może być różne, ale to właśnie koncentracja metafizycznego zmysłu była głównym kryterium, według którego do wystawy dobrano artystów różnych pokoleń i nurtów.

 

Dane wystawy

Wernisaż wystawy:

26/01/2024 (piątek) 19:00,
wstęp wolny

Wystawa czynna do:

07/04/2024

W czwartki wstęp wolny

Kurator: Viktoria Burlaka


 

POLECANE
Wynik wyborów pod lupą Bodnara? Tusk sugeruje specjalny zespół prokuratorów Wiadomości
Wynik wyborów pod lupą Bodnara? Tusk sugeruje specjalny zespół prokuratorów

W ostatnich dniach temat ewentualnych nieprawidłowości podczas drugiej tury wyborów prezydenckich w Polsce wrócił ze zdwojoną mocą. Premier Donald Tusk ogłosił, że będzie interweniować u prokuratora generalnego Adama Bodnara, domagając się powołania „specjalnego zespołu prokuratorów”.

Atak Izraela na Iran. Jest stanowisko Chin z ostatniej chwili
Atak Izraela na Iran. Jest stanowisko Chin

Chiny potępiają naruszanie przez Izrael suwerenności, bezpieczeństwa i integralności terytorialnej Iranu oraz wzywają do natychmiastowego zaprzestania wszelkich ryzykownych działań militarnych – oświadczył stały przedstawiciel Chin przy ONZ Fu Cong, cytowany w sobotę przez agencję Xinhua.

Iran zapowiedział atak krajów wspierających Izrael gorące
Iran zapowiedział atak krajów wspierających Izrael

Regionalne bazy dowolnego kraju trzeciego, wspierającego Izrael w obronie przeciwko irańskiemu atakowi, staną się naszym celem - zapowiedział wysoki rangą przedstawiciel władz Iranu, cytowany przez amerykańską stację CNN.

Były trener Realu Madryt chce poprowadzić reprezentację Polski. Sensacyjna kandydatura z ostatniej chwili
Były trener Realu Madryt chce poprowadzić reprezentację Polski. Sensacyjna kandydatura

W sprawie nowego selekcjonera reprezentacji Polski pojawiło się niespodziewanie nowe nazwisko. Choć dotąd w grze byli głównie polscy trenerzy, do Polskiego Związku Piłki Nożnej miało wpłynąć zgłoszenie od Carlosa Queiroza – trenera o olbrzymim doświadczeniu, który trenował m.in słynny Real Madryt i był selekcjonerem wielu reprezentacji narodowych.

Ostatnia porodówka w Bieszczadach zniknie 1 lipca. Szpital ratował się pożyczkami z parabanków Wiadomości
Ostatnia porodówka w Bieszczadach zniknie 1 lipca. Szpital ratował się pożyczkami z parabanków

Od 1 lipca z mapy Bieszczad zniknie ostatnia działająca porodówka – ta w szpitalu powiatowym w Lesku. Placówka, pogrążona w ogromnych długach przekraczających 110 mln zł, zmuszona okolicznościami, pozostawi ciężarne kobiety bez dostępu do opieki porodowej w promieniu kilkudziesięciu kilometrów.

Izraelska armia: Nasze myśliwce latają nad Teheranem z ostatniej chwili
Izraelska armia: Nasze myśliwce latają nad Teheranem

Kilkadziesiąt izraelskich myśliwców przeprowadziło w nocy z piątku na sobotę kilka nalotów na okolice Teheranu, a wśród trafionych celów znalazła się infrastruktura irańskiej obrony przeciwlotniczej; nasze myśliwce przeleciały nad stolicą Iranu – poinformowała armia izraelska.

Andrzej Duda wciąż poza Polską. Prezydencki samolot utknął w Singapurze pilne
Andrzej Duda wciąż poza Polską. Prezydencki samolot utknął w Singapurze

Pierwotnie samolot z prezydentem Dudą na pokładzie miał wystartować z lotniska w Singapurze w piątek, lecz kancelaria prezydenta podała, że z uwagi na sytuację międzynarodową na Bliskim Wschodzie nastąpiła konieczność zmiany trasy i lot został opóźniony.

Ważny komunikat dla mieszkańców Warszawy z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Warszawy

Ruszyła przebudowa ulicy Marszałkowskiej. Sprawdź, jakie oznacza to zmiany dla kierowców i pasażerów w Warszawie.

14 czerwca. Dziś 85. rocznica pierwszego transportu polskich więźniów do KL Auschwitz z ostatniej chwili
14 czerwca. Dziś 85. rocznica pierwszego transportu polskich więźniów do KL Auschwitz

85. rocznica pierwszej deportacji Polaków do niemieckiego obozu Auschwitz przypada w sobotę. 14 czerwca 1940 roku z więzienia w Tarnowie Niemcy przywieźli 728 mężczyzn. Polacy stali się pierwszymi więźniami Auschwitz, gdyż to dla nich został on utworzony.

Odwet Iranu. Niespokojna noc w Izraelu z ostatniej chwili
Odwet Iranu. Niespokojna noc w Izraelu

W sobotę rano Iran rozpoczął falę uderzeń rakietowych. Irańska rakieta spadła w środkowej części Izraela, w pobliżu zabudowań. Dwie osoby zginęły, kilkanaście zostało rannych. Izraelskie władze poleciły ludności zejść do schronów.

REKLAMA

Wystawa w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski: Bizantyjska nostalgia

Bizantyjska nostalgia” – w taki poetycki sposób Tadeusz Kantor określił intencje twórczości Jerzego Nowosielskiego, którego stulecie urodzin niedawno obchodziliśmy. Jego malarstwo, fascynujące przedziwnym współistnieniem dwóch wymiarów – sacrum i profanum, duchowości i cielesności, mistyki i racjonalności, pragnienia absolutu i intensywnych doznań erotycznych – stało się punktem wyjścia poszukiwań, które doprowadziły do powstania tej wystawy. Nowosielski był jednym z najważniejszych metafizyków XX wieku, a metafizyka ta narodziła się na skrzyżowaniu tradycji kulturowych Wschodu i Zachodu.
"Język znaków". Konstantyn Zorkin / materiały prasowe CSW

Ideą projektu Bizantyjska nostalgia jest poszukiwanie podobieństw między sztuką polską i ukraińską oraz znalezienie ich wspólnych źródeł w kulturze. Chodzi nie tyle o stylistykę ikony, o sposób malowania, ile o pociąg do metafizycznej ponadczasowej rzeczywistości. Wcześniej kierowanie ku niej było głównym zadaniem sztuki, dziś już tak nie jest. Współczesna sztuka jest nośnikiem istotnych w danym momencie znaczeń – od filozofii i polityki po psychoanalizę.

 

"Za kulisy"

Jednak potrzeba „zajrzenia za kulisy” pozostaje niezwykle silna — niczym podstawowy instynkt, który napędza sztukę. Czujemy się zmuszeni zadawać sobie pytanie, co lub kto znajduje się za obrazem. Jeśli kiedyś był tam Bóg, to kto jest teraz? Pustka? Wielkie Nic, jak twierdził Kazimierz Malewicz? Głównym dążeniem awangardy nie były, jak się powszechnie uważa, eksperymenty formalne, lecz poszukiwanie „wyższej rzeczywistości”, tej prawdziwej. U początków awangardowych kierunków – od suprematyzmu po surrealizm – leżało przekonanie o pierwszeństwie świata pozazmysłowego nad materialnym.

Modernizm połowy XX wieku — od abstrakcyjnego ekspresjonizmu po minimalizm — ze swoją ideą „obiektu tautologicznego” zniósł pojęcie obrazu. Doszło do tego, że dzieło sztuki nie odzwierciedla niczego, lecz po prostu istnieje. W ten sposób idea mimesis, która napędzała sztukę od czasów antycznych, zdaje się dobiegać końca. Odtąd samodefiniująca się sztuka miała stać się Bogiem, zastąpić absolut. Estetyczny fundamentalizm, który zakłada, że głęboką istotą dzieła jest „dzieło samo w sobie”, jest dziś jednym z dominujących przekonań. Popularna jest też metafizyka postmodernistyczna, zgodnie z którą w obrazie kryje się cała historia sztuki, niekończący się labirynt aluzji... Te rozważania można kontynuować jeszcze długo — rozumienie „pełni” obrazu może być różne, ale to właśnie koncentracja metafizycznego zmysłu była głównym kryterium, według którego do wystawy dobrano artystów różnych pokoleń i nurtów.

 

Dane wystawy

Wernisaż wystawy:

26/01/2024 (piątek) 19:00,
wstęp wolny

Wystawa czynna do:

07/04/2024

W czwartki wstęp wolny

Kurator: Viktoria Burlaka



 

Polecane
Emerytury
Stażowe