Wyrok TSUE a polskie przepisy dotyczące nadgodzin pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wzmacnia zasadę równego traktowania pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Wyrok w sprawie C-660/ 20 powoduje konieczność dokonania zmian w Kodeksie pracy korzystnych dla pracowników.
Praca - zdjęcie poglądowe Wyrok TSUE a polskie przepisy dotyczące nadgodzin pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy
Praca - zdjęcie poglądowe / fot. pixabay.com

W wyroku w sprawie C-660/20 z dnia 19 października 2023 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że uzależnianie zapłaty dodatkowego wynagrodzenia od przekroczenia tego samego progu godzin pracy przez pracowników zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy stanowi mniej korzystne traktowanie pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, co jest niezgodne z prawem Unii Europejskiej jako praktyka dyskryminująca.

Konsekwencją wyroku TSUE wydanego w sprawie nr C-660/20 jest prawo pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy do żądania wypłaty dodatku za nadgodziny już od pierwszej godziny pracy przekraczającej ich umówiony czas pracy, nie dopiero od momentu przekroczenia godzin pracy stanowiących pełny wymiar czasu pracy.

W tym miejscu należy przypomnieć postanowienia polskiego prawa, które stanowi w art. 151 § 5 Kodeksu pracy, że w umowie o pracę należy określić liczbę godzin pracy, po przepracowaniu których pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy będzie uprawniony do otrzymania dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych.

Wysokość dodatku

Dodatek ten przysługuje w wysokości:

100% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających: w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, oraz w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;
50% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż wymienione powyżej.

Należy przy tym dodać, że pomimo ustanowienia powyższego obowiązku w umowach o pracę z pracownikami zatrudnianymi w niepełnym wymiarze czasu pracy bardzo częstą praktyką jest niewskazywanie progu uprawniającego do podwyższonego wynagrodzenia. Skutkuje to wypłacaniem pracownikom niepełnoetatowym dodatku za pracę w nadgodzinach dopiero po przepracowaniu godzin odpowiadających pełnemu etatowi. Takie podejście nie jest kwestionowane przez orzecznictwo polskich sądów (np. wyrok Sądu Najwyższego z 9 lipca 2008 r., sygn. akt I PK 315/07) – natomiast jak wskazano powyżej, TSUE w wyroku C-660/20 uznał je za niedopuszczalne.

W świetle omawianego wyroku TSUE konieczna staje się nowelizacja przepisów Kodeksu pracy, które uzależniają prawo pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy do dodatku za pracę ponad ustalony z pracodawcą wymiar od postanowień umowy o pracę (art. 151 § 5 Kodeksu pracy) – komentuje Barbara Surdykowska z Biura Eksperckiego KK NSZZ „Solidarność”.

Inne zmiany

Warto podkreślić, że związki zawodowe widzą potrzebę także innych zmian w zakresie czasu pracy, w tym między innymi w obszarze wzmocnienia efektywnego prawa pracownika do odłączenia (prawo do bycia offline). Problematyce prawa do odłączenia poświęcony jest prowadzony obecnie przez NSZZ „Solidarność” projekt zatytułowany „Inicjowanie działań wdrażających porozumienie ramowe europejskich partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji” – dodaje ekspertka.


 

POLECANE
Komunikat dla mieszkańców Wadowic Wiadomości
Komunikat dla mieszkańców Wadowic

W połowie roku otwarty zostanie ogród pielgrzyma w Wadowicach - zapowiedział burmistrz miasta Bartosz Kaliński. Powstaje on obok Muzeum Domu Rodzinnego Jana Pawła II, wadowickiego Muzeum Miejskiego i bazylice.

Nie żyją Gene Hackman i jego żona. Są wyniki sekcji zwłok Wiadomości
Nie żyją Gene Hackman i jego żona. Są wyniki sekcji zwłok

Gene Hackman i jego żona, Betsy Arakawa, zostali znalezieni martwi w swoim domu w Santa Fe w stanie Nowy Meksyk 26 lutego. W posiadłości odkryto również martwego psa. W sprawie ujawniono najważniejsze informacje. Wiadomo, co przyczyniło się do śmierci pary.

Tadeusz Płużański: To oni zabili Zaporę tylko u nas
Tadeusz Płużański: To oni zabili "Zaporę"

7 marca 1949 roku egzekucję mjr. Hieronima Dekutowskiego, ps. „Zapora” zarządził prezes Najwyższego Sądu Wojskowego Władysław Garnowski. Powołując się na odrzucenie próśb o łaskę przez Bieruta, wniósł o natychmiastowe rozstrzelanie „Zapory” i skazanych z nim WiN-owców: kpt. Stanisława Łukasika, ps. „Ryś”, por. Jerzego Miatkowskiego, ps. „Zawada”, por. Romana Grońskiego, ps. „Żbik”, por. Edmunda Tudruja, ps. „Mundek”, por. Tadeusza Pelaka, ps. „Junak”, por. Arkadiusza Wasilewskiego, ps. „Biały”.

Trump ma rozważać przeniesienie 35 tysięcy żołnierzy z Niemiec do Europy wschodniej z ostatniej chwili
Trump ma rozważać przeniesienie 35 tysięcy żołnierzy z Niemiec do Europy wschodniej

- Donald Trump rozważa wycofanie ok. 35 tys. żołnierzy z Niemiec - donosi The Telegraph - Niepokojące doniesienia o planach Donalda Trumpa - komentuje należący do Ringier Axel Springer Onet.

Starcia lojalistów Baszara al-Assada z siłami bezpieczeństwa. Nowe informacje Wiadomości
Starcia lojalistów Baszara al-Assada z siłami bezpieczeństwa. Nowe informacje

Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka (SOHR) poinformowało w piątek o zamordowaniu 134 cywilów alawickich przez siły bezpieczeństwa na północnym zachodzie Syrii, zamieszkiwanym przez tę muzułmańską mniejszość.

Donald Trump wściekły na Rosję? Są nieoficjalne informacje polityka
Donald Trump "wściekły" na Rosję? Są nieoficjalne informacje

Według nieoficjalnych informacji medialnych, prezydent USA Donald Trump ma być "wściekły" na Rosję z powodu ostatnich ataków na Ukrainę i na jej infrastrukturę energetyczną. - Rozważam wprowadzenie sankcji przeciwko Rosji na wielką skalę do czasu zawarcia zawieszenia broni i końcowego porozumienia pokojowego - napisał w piątek amerykański przywódca, wzywając przywódców Rosji i Ukrainy do "przyjścia do stołu, zanim będzie za późno".

Rafał Trzaskowski zapytał wyborców o bezpieczeństwo. Takiej odpowiedzi się nie spodziewał Wiadomości
Rafał Trzaskowski zapytał wyborców o bezpieczeństwo. Takiej odpowiedzi się nie spodziewał

Podczas spotkania z wyborcami kandydat na Prezydenta RP Rafał Trzaskowski mówił o bezpieczeństwie. W pewnym momencie zapytał się zgromadzonych na sali ludzi, czy czują się bezpiecznie. Jednakże prezydent Warszawy usłyszał "nie" od uczestników spotkania.

Tȟašúŋke Witkó: czołgi dla Ukrainy - warto było tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: czołgi dla Ukrainy - warto było

„W polityce międzynarodowej rzadko rację ma ten, kto ma faktycznie rację, natomiast zawsze ma rację ten, kto posiada najwięcej pieniędzy i dywizji pancernych” – taka myśl przyszła mi ostatnio do głowy i uważam ją za prawdziwą.

Donald Trump ws. Iranu: Coś wkrótce się wydarzy polityka
Donald Trump ws. Iranu: Coś wkrótce się wydarzy

- To będzie wielka rzecz. To będzie ciekawy czas w historii świata. Mamy sytuację z Iranem i coś wkrótce się wydarzy - powiedział w piątek prezydent USA Donald Trump. Jak stwierdził, ma nadzieję zawrzeć "porozumienie pokojowe", ale zasugerował, że są też inne sposoby na powstrzymanie Teheranu przed uzyskaniem broni jądrowej.

Skandal podczas egzaminów sędziowskich tylko u nas
Skandal podczas egzaminów sędziowskich

Alarmujące wiadomości docierają od aplikantów aplikacji sędziowskiej którzy w tym roku zdają egzamin sędziowski.

REKLAMA

Wyrok TSUE a polskie przepisy dotyczące nadgodzin pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wzmacnia zasadę równego traktowania pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Wyrok w sprawie C-660/ 20 powoduje konieczność dokonania zmian w Kodeksie pracy korzystnych dla pracowników.
Praca - zdjęcie poglądowe Wyrok TSUE a polskie przepisy dotyczące nadgodzin pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy
Praca - zdjęcie poglądowe / fot. pixabay.com

W wyroku w sprawie C-660/20 z dnia 19 października 2023 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że uzależnianie zapłaty dodatkowego wynagrodzenia od przekroczenia tego samego progu godzin pracy przez pracowników zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy stanowi mniej korzystne traktowanie pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, co jest niezgodne z prawem Unii Europejskiej jako praktyka dyskryminująca.

Konsekwencją wyroku TSUE wydanego w sprawie nr C-660/20 jest prawo pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy do żądania wypłaty dodatku za nadgodziny już od pierwszej godziny pracy przekraczającej ich umówiony czas pracy, nie dopiero od momentu przekroczenia godzin pracy stanowiących pełny wymiar czasu pracy.

W tym miejscu należy przypomnieć postanowienia polskiego prawa, które stanowi w art. 151 § 5 Kodeksu pracy, że w umowie o pracę należy określić liczbę godzin pracy, po przepracowaniu których pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy będzie uprawniony do otrzymania dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych.

Wysokość dodatku

Dodatek ten przysługuje w wysokości:

100% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających: w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, oraz w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;
50% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż wymienione powyżej.

Należy przy tym dodać, że pomimo ustanowienia powyższego obowiązku w umowach o pracę z pracownikami zatrudnianymi w niepełnym wymiarze czasu pracy bardzo częstą praktyką jest niewskazywanie progu uprawniającego do podwyższonego wynagrodzenia. Skutkuje to wypłacaniem pracownikom niepełnoetatowym dodatku za pracę w nadgodzinach dopiero po przepracowaniu godzin odpowiadających pełnemu etatowi. Takie podejście nie jest kwestionowane przez orzecznictwo polskich sądów (np. wyrok Sądu Najwyższego z 9 lipca 2008 r., sygn. akt I PK 315/07) – natomiast jak wskazano powyżej, TSUE w wyroku C-660/20 uznał je za niedopuszczalne.

W świetle omawianego wyroku TSUE konieczna staje się nowelizacja przepisów Kodeksu pracy, które uzależniają prawo pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy do dodatku za pracę ponad ustalony z pracodawcą wymiar od postanowień umowy o pracę (art. 151 § 5 Kodeksu pracy) – komentuje Barbara Surdykowska z Biura Eksperckiego KK NSZZ „Solidarność”.

Inne zmiany

Warto podkreślić, że związki zawodowe widzą potrzebę także innych zmian w zakresie czasu pracy, w tym między innymi w obszarze wzmocnienia efektywnego prawa pracownika do odłączenia (prawo do bycia offline). Problematyce prawa do odłączenia poświęcony jest prowadzony obecnie przez NSZZ „Solidarność” projekt zatytułowany „Inicjowanie działań wdrażających porozumienie ramowe europejskich partnerów społecznych w sprawie cyfryzacji” – dodaje ekspertka.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe