Komunikat archidiecezji

"W związku z 80. rocznicą wybuchu powstania w Getcie Warszawskim, zwyczajem lat ubiegłych, w środę 19 kwietnia, o godz. 12.00 we wszystkich kościołach Archidiecezji Warszawskiej zostaną uruchomione dzwony, dla uczczenia ofiar tego bohaterskiego zrywu" - poinformowało biuro prasowe Archidiecezji Warszawskiej.

Powstanie

W getcie warszawskim utworzonym w 1940 roku na terenie ok. trzech kilometrów kwadratowych, Niemcy zamknęli ponad 400 tys. Żydów; dziesiątki tysięcy z nich zmarły z chorób i głodu. 22 lipca 1942 roku Niemcy rozpoczęli deportację więźniów getta do obozu zagłady w Treblince. Zginęło tam niemal 300 tys. warszawskich Żydów. Jesienią 1942 roku w tzw. getcie szczątkowym pozostało już tylko kilkadziesiąt tysięcy Żydów. Byli to głównie ludzie młodzi i w sile wieku, bez rodzin, zatrudnieni w niemieckich warsztatach produkcyjnych, tzw. szopach.

W tych warunkach, gdy nie pozostawało już nic do stracenia, wśród żydowskiej młodzieży narodziła się myśl o zbrojnym oporze. 19 kwietnia 1943 roku warszawscy Żydzi podjęli walkę zbrojną z Niemcami. Powstańcy nie mogli mieć nadziei na zwycięstwo. Kierowała nimi chęć odwetu na Niemcach, zadania wrogowi możliwie wysokich strat. Przede wszystkim wybierali jednak śmierć z bronią w ręku. Wobec perspektywy nieuchronnej zagłady nie chcieli ginąć biernie.

16 maja 1943 r. SS uznało getto za rozwiązane. Do tego dnia ponad 56 000 osób zostało zabitych lub wywiezionych do obozów zagłady przez jednostki SS i policji. Nielicznym udało się jeszcze ukryć lub uciec kanałami. Kwietniowe powstanie w getcie było największym zrywem zbrojnym Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszym powstaniem miejskim w okupowanej Europie.

archwwa, ts / Warszawa