[Tylko na Tysol.pl] Prof. Romuald Szeremietiew: Gdy czas ucieka...
![[Tylko na Tysol.pl] Prof. Romuald Szeremietiew: Gdy czas ucieka...](https://www.tysol.pl/imgcache/750x530/c//zdj/zdjecie/20709.jpg)
W Europie stawało się widoczne, że może dojść do wybuchu wojny. Władze RP zdając sobie z tego sprawę podjęły działania dla zagwarantowania krajowi bezpieczeństwa. Po nieudanej próbie odsunięcia Hitlera od władzy w 1933 roku na drodze wojny prewencyjnej (Francja odrzuciła propozycję marsz. Piłsudskiego) władze II RP podjęły starania, aby wzmocnić pozycję Polski.
1. Dokonano pogłębionej oceny sytuacji i ustalono, że najbardziej prawdopodobnym zagrożeniem dla niepodległości Polski będą narodowo-socjalistyczne Niemcy Adolfa Hitlera – przedtem główne zagrożenie upatrywano ze strony Sowietów. Władze wojskowe (generalny inspektor sił zbrojnych marsz. Piłsudski, a po jego śmierci w 1935 roku gen. Edward Śmigły-Rydz) podjęły prace nad planem operacyjnym wojny z Niemcami oraz programem modernizacji armii. Opracowano nowy plan mobilizacji na wypadek wojny pozwalający na pięciokrotne zwiększenie stanów pokojowych armii przy czym 75 proc. sił można było zmobilizować w sposób niejawny.
2. Minister spraw zagranicznych Józef Beck opracował plan zbudowania bloku „III Europy”, państw zagrożonych imperialnymi zamiarami Rosji i Niemiec. Początkowo wysiłki polskiego MSZ na północy (Skandynawia) torpedowała wroga Polsce Litwa, natomiast na południu (Bałkany) niechętna polskiej polityce Czechosłowacja. W 1938 roku obie przeszkody zniknęły i program stworzenia wspólnego bloku od Bałtyku do Morza Czarnego i Adriatyku stał się realny.
3. Podjęto wysiłek odświeżenia sojuszu z Francją, uważaną za głównego obrońcę ładu wersalskiego i tym samy gwaranta polskiej państwowości. Doszło do ważnej wizyty gen. Śmigłego-Rydza we Francji. Polska uzyskała pożyczkę francuską na zakup uzbrojenia i modernizację armii (2 mld franków w ciągu 4 lat, zaczynając od 1 października 1936 roku, w ratach po 500 mln franków). Następnie dowództwa francuskie i polskie podjęły uzgodnienia w kwestii wspólnego wystąpienia zbrojnego w razie wybuchu wojny z Niemcami. Z czasem do Polaków i Francuzów dołączyli Anglicy. Powstała antyniemiecka koalicja anglo-francusko-polska.
4. Wicepremier Eugeniusz Kwiatkowski, starujący polską gospodarką, opracował plany inwestycyjne, najpierw trzyletni, a następnie piętnastoletni. Podjęto budowę Centralnego Okręgu Przemysłowego. Główny nacisk położono na rozbudowę przemysłu obronnego, który na początku 1939 roku pod względem zdolności produkcyjnych osiągnął piątą pozycję w Europie. Rocznie w Polsce można było wyprodukować 700 dział, 1200 działek ppanc., 1100 działek plot., ponad 100 czołgów, 1250 samolotów.
5. Wdrożono program rozbudowy i modernizacji armii opierając się na własnych konstrukcjach broni (ponad 45 proc. wydatków budżetowych przeznaczano na wojsko). Zamierzano wystawić 40 dywizji piechoty uzbrojonych w nowoczesne środki walki ppanc. i plot., 10 brygad kawalerii wzmocnionych czołgami i motorowymi środkami transportu, 4 brygady zmechanizowane i 8 samodzielnych batalionów pancernych - 1400 czołgów (równowartość pięciu niemieckich dywizji pancernych). W lotnictwie miało być 24 eskadry liniowe: 14 rozpoznania, 10 pościgowych; 18 eskadr obserwacyjnych; 15 eskadr myśliwskich; 21 eskadr bombowych. Łącznie 85 eskadr – 1600 samolotów bojowych. W Marynarce Wojennej planowano wystawienie 6 niszczycieli, 12 okrętów podwodnych, dużego stawiacza min, 12 trałowców i 12 ścigaczy oraz 77 samolotów lotnictwa morskiego.
Tak miały wyglądać siły zbrojne RP w 1942 roku po zakończeniu programu rozbudowy i modernizacji.
Wojna wybuchła 1 września 1939 roku. Wojsko Polskie bohatersko broniły kraju jednak nie dysponowało wystarczającą liczbą czołgów i samolotów, nie mogło powstrzymać agresora. Sojusznicy Polski wypowiedzieli wojnę Niemcom, ale nie mieli woli, aby wojskowo wesprzeć polską obronę. Nie podjęli uzgodnionej ofensywy na Niemcy. 17 września Związek Sowiecki, z którym Polska miała podpisany obowiązujący do 1945 roku układ o nieagresji, napadł na Polskę i dobił polską obronę.
W latach 1936-1939 czas Polsce uciekł zanim zdołała stworzyć własne możliwości obronne i zbudować system gwarantujący jej bezpieczeństwo. Trzeba zastanawiać się na ile problem uciekającego czasu występuje współcześnie.