Waldemar Sopata: Nie żałuję, że zostałem górnikiem

Z Waldemarem Sopatą, członkiem KK i przewodniczącym NSZZ "S" w Tauron Wydobycie ZG Sobieski, rozmawia Andrzej Berezowski.
fot. T. Gutry
fot. T. Gutry / TS
- Spróbujmy cofnąć się nieco w czasie? Pamięta Pan dzień, w którym trafił do kopalni?
- Nie pochodzę z Jaworzna, a jednak może pod wpływem starszych kolegów postanowiłem zostać górnikiem. Gdy pierwszy raz powiedziałem o tym mojej mamie, zwyczajnie się popłakała. Bała się.
Wyjechałem z domu do szkoły górniczej w wieku piętnastu lat.
Pamiętam dzień, w którym, już jako górnik, zjechałem z instruktorem na pierwsza szychtę. Była ciężka praca w wodzie i błocie. Gdy wyjeżdżaliśmy na powierzchnię zmęczeni, oklejeni błotem i na pomoście górniczym mijaliśmy się z górnikami, którzy zjeżdżali na kolejną zmianę, jeden z nich, widząc nowoprzyjętego zagadnął: „Co młody, wiesz wreszcie jak górnictwo wygląda. Nie żal ci, że mogłeś mieć inną pracę?  Odpowiedziałem: „nie przyjąłem się do takiej pracy ale z racji tego zegarka co go na dwudziestopięciolecie dostanę”. Wszyscy roześmieli się.
Nie byłem wówczas przyzwyczajony do tak trudnej, wyczerpującej pracy. Przez pierwsze miesiące po pracy dosłownie padałem ze zmęczenia. Mieszkałem wówczas z kolegą w hotelu. Pewnego dnia budzę się i patrzę na zegarek. Następnie łapię kolegę za ramię i mówię: wstawaj jest 6.30, zaspaliśmy do pracy. Naglę patrzę a za oknem dzieci biegają po blaszakach, takich garażach. O 6.30 rano – dziwię się. W końcu zorientowaliśmy się, że jest wpół do siódmej, z tym że wieczorem. Z upływem czasu nauczyłem się pracować i nie żałuję do dziś, że zostałem górnikiem.

- Górnicy pozdrawiają się słowami Szczęść Boże.
- Pozdrawialiśmy się tak nawet za komuny, chociaż niektórym to wówczas nie pasowało. Bo trzeba mieć szczęście Boże, żeby dopracować szczęśliwie i bez wypadku do emerytury. Mimo ciężkiej pracy każdy górnik w chwili zagrożenia czynnie włącza się do akcji mającej ratować innych. Czyni to nie zważając na grożące i jemu niebezpieczeństwo. Jest to cecha, której zazdroszczą nam przedstawiciele innych zawodów.

- Co się od tamtego czasu zmieniło?
- Technika poszła bardzo do przodu i wydobywanie węgla jest obecnie bardziej efektywne.
Jedno się nie zmieniło, fakt, że nie ma kopalni nierentownych, są tylko źle zarządzane. Zakład Górniczy Sobieski, w której pracuję była w roku 1998 na skraju bankructwa. Wówczas nastąpiło kapitałowe połączenie z elektrownią Jaworzno III i nastąpiła znaczna restrukturyzacja. Co istotne żaden z pracowników nie stracił pracy. Pojawiające się środki na inwestycje spowodowały, że wydobycie znacznie wzrosło, a kopalnia zaczęła zarabiać na siebie. Od osiemnastu lat nikt do wydobycia węgla na ZG Sobieski nie dołożył ani złotówki.

- Jaki był ostatni rok dla kopali Sobieski?
- Bywały lepsze. Jak cała branża borykamy się z faktem, że cena węgla drastycznie spadła. Jednak jako członek grupy Tauron nie mamy kłopotów ze zbyciem węgla w przeciwieństwie do innych kopalń. To jest bardzo ważne. Ważnym też jest, że w pogoni za wynikiem ekonomicznym kopalni nie zaprzestano myślenia zdroworozsądkowego o bezpieczeństwie górników.

#NOWA_STRONA#
- Na jakich działaniach koncentruje się zakładowa Solidarność?
- Bacznie zwracamy uwagę na bezpieczeństwo górników pracujących w kopalni. Nie można zwiększać wydobycia, czy redukować kosztów przez zaniedbanie bezpieczeństwa. Bo ekonomia nie może powodować, że można ryzykować zdrowie i życie pracownika. Niestety zauważam takie trendy u osób, które nie mając doświadczenia górniczego kierują się tylko chęcią jak najwyższego zysku. Angażujemy się również w kwestie zabezpieczenia możliwości wydobycia węgla w kopalni w latach następnych. Mam tu na myśli przyznanie koncesji na dalsze funkcjonowanie kopalni. W ostatnim czasie mocno skupiliśmy się na uruchomieniu procedury przetargowej na budowę szybu Grzegorz i rozpoczęcie jego drążenia. Dzięki tej inwestycji wydajność pracy zwiększy się o przeszło 30 proc., a my, górnicy będziemy mogli przez kolejne dziesiątki lat spokojnie fedrować. W ten sposób zapewniając gwarancję pracy dla górników i byt finansowy ich rodzin.
Priorytetem są też dla nas kwestie uprawnień górników i ich uposażenie. Nie było i nie będzie zgody na likwidację miejsc pracy. Kopalnia Sobieski przeszła już restrukturyzację w roku 1998. Odeszło wówczas półtora tysiąca osób, to oznacza, że nie ma już zbędnych pracowników. Mówi się o minimalizowaniu kosztów. Nie mam nic przeciwko temu ale nie kosztem pracownika. Redukcje etatów przekłada się też na bezpieczeństwo. Jeżeli w konkretnym miejscu kopani określona liczba pracowników wykonywała konkretne zdania, to nie jest możliwe bez technologicznych zmian, aby te same zadania z podobną skutecznością wykonywała mniejsza liczba pracowników. Na redukcje zatrudnienia w innych spółkach grupy Tauron Polska Energia, której konsekwencją jest zmniejszenie bezpieczeństwa pracy, również nigdy nie będzie naszej zgody.
Spotykamy się z bardzo krzywdzącymi opiniami m.in. że nie płacimy składek ZUS, mamy wysokie zarobki, czy dostajemy tzw. trzynastki, których nie ma od 24 lat.
Solidarność wskazuje również, że bezpieczeństwo energetyczne Polski zdane jest na produkcji tej energii z węgla, który jest naszym dobrem narodowym.

- Jakim świętem dla górników jest Barbórka?
- Świętowanie zaczynamy od mszy św., aby dziękować za miniony rok i prosić o bezpieczeństwo oraz potrzebne łaski na kolejne lata. Obecny zarząd spółki Tauron Wydobycie powrócił do tradycji i w dniu wspomnienia św. Barbary, w trzech kopalniach należących do spółki, sprawowane będą msze św. na tzw. cechowniach. Jest to miejsce, gdzie znajdują się albo figury albo obrazy patronki górników i gdzie codziennie górnicy spotykają się przed zjazdem na dół. Po południu odbywają się tradycyjne akademie, podczas których wręczane są odznaczenia i szpady górnicze. W tym czasie odbywają się również karczmy piwne wyłącznie męskim gronie. Mój brat, który nie pracuje w górnictwie, był pełen uznania, gdy wziął udział w karczmie. Mówił, że w barze nieraz pięciu mężczyzn potrafi pokłócić się ze sobą i dać sobie po gębie, zaś na karczmie piwnej, gdzie jest 600 górników, i mimo że złocisty napój – piwo leje się strumieniami, jest piękna zabawa, śpiew, konkursy i prawdziwe świętowanie po całorocznym trudzie pracy.

- Barbórka to również okres składania życzeń górnikom.
- To tradycyjne święto górników nie wzięło się z nikąd. Pomimo że technika wydobycia się zmieniła, nie każdy nadaje się na górnika. Pracowałem na ścianie, na przodku i wiem jak jest to ciężka praca. Znam ludzi, którzy nie wytrzymali i szybko odeszli z górnictwa. Trzeba się przełamać, mając świadomość, że na co dzień pracuje się kilkaset metrów pod ziemią.
Barbórka podnosi na duchu górników i daje im poczucie wartości, że ten trud ma sens.. Jest też okazją by podziękować górnikom za całoroczną pracę.
Chciałbym życzyć górnikom naszego pozdrowienia Szczęść Boże. Bezpieczeństwa tak, aby najbliżsi i znajomi górników nie musieli się o nich martwić i żeby wszyscy w kolejnych latach zaliczyli tyle wyjazdów ile zjazdów. Wszystkim Szczęść Boże.

 

POLECANE
Karol Nawrocki przybył na Łotwę, gdzie spotka się z prezydentem Rinkeviczsem z ostatniej chwili
Karol Nawrocki przybył na Łotwę, gdzie spotka się z prezydentem Rinkeviczsem

Prezydent Karol Nawrocki w środę wieczorem przybył na Łotwę; w czwartek w Rydze spotka się z prezydentem tego kraju Edgarsem Rinkeviczsem i premier Eviką Siliną. Nawrocki odwiedzi też polskich żołnierzy stacjonujących w bazie wojskowej Adażi.

Sekielski, Polaszczyk i cisza po fałszywych zeznaniach tylko u nas
Sekielski, Polaszczyk i cisza po fałszywych zeznaniach

Rząd Donalda Tuska nie może pogodzić się z porażką w sprawie ustawy o rynku kryptowalut. Najpierw było weto, potem jego utrzymanie przez posłów w Sejmie, a dziś — próba przegłosowania tego samego projektu jeszcze raz. Z uporem, który nie świadczy o determinacji, lecz o politycznej desperacji.

Kanclerz Merz oferuje ratować demokrację w Europie z ostatniej chwili
Kanclerz Merz oferuje "ratować demokrację w Europie"

Kanclerz Niemiec Friedrich Merz powiedział we wtorek, że niektóre elementy nowej Strategii Bezpieczeństwa Narodowego administracji USA są fatalne z punktu widzenia Europy.

Zełenski przyjedzie do Warszawy z ostatniej chwili
Zełenski przyjedzie do Warszawy

Szef Biura Polityki Międzynarodowej Marcin Przydacz przekazał, że w środę rozmawiał ze stroną ukraińską ws. spotkania prezydentów Wołodymyra Zełenskiego i Karola Nawrockiego. Podkreślił, że Polska jest w stałym kontakcie z Ukrainą w tej sprawie, ale nie ma jeszcze ustalonej daty spotkania.

Przydacz: Prezydent nie jest na bieżąco informowany ws. przekazania polskich MiG-ów Ukrainie z ostatniej chwili
Przydacz: Prezydent nie jest na bieżąco informowany ws. przekazania polskich MiG-ów Ukrainie

Prezydent Karol Nawrocki nie jest na bieżąco informowany w sprawie planowanego przekazania Ukrainie polskich samolotów MiG-29 – poinformował w środę szef Biura Polityki Międzynarodowej Marcin Przydacz. Według niego, może to świadczyć o złej woli po stronie rządowej.

Zamach na bliskiego współpracownika Zełenskiego. Ukrywał się w Izraelu z ostatniej chwili
Zamach na bliskiego współpracownika Zełenskiego. Ukrywał się w Izraelu

W Izraelu doszło do nieudanego zamachu na Tymura Mindicza — biznesmena oskarżanego o zorganizowanie gigantycznej siatki korupcyjnej na Ukrainie i byłego współpracownika Wołodymyra Zełenskiego. Zamachowcy, przygotowani do zabójstwa, omyłkowo wtargnęli do niewłaściwego budynku, raniąc pracownicę domu. Zostali zatrzymani.

„Washington Post”: Akcesja Ukrainy do UE w 2027 r. elementem rozmów pokojowych z ostatniej chwili
„Washington Post”: Akcesja Ukrainy do UE w 2027 r. elementem rozmów pokojowych

Wśród omawianych elementów porozumienia kończącego wojnę w Ukrainie jest przystąpienie tego kraju do Unii Europejskiej już w 2027 r. – powiadomił w środę publicysta „Washington Post” David Ignatius. Według tych doniesień USA mają również udzielić Ukrainie gwarancji bezpieczeństwa ratyfikowanych przez Kongres.

Islam wchodzi na europejską scenę polityczną – ostrzega Jacek Saryusz-Wolski z ostatniej chwili
Islam wchodzi na europejską scenę polityczną – ostrzega Jacek Saryusz-Wolski

Demografia robi swoje. Podczas gdy europejskie kobiety ustawiają się w kolejkach do klinik aborcyjnych, muzułmanki ustawiają się w kolejkach po zasiłek na dziecko.

Ogromny pożar na targowisku w St. Petersburgu. Świadkowie słyszeli eksplozję z ostatniej chwili
Ogromny pożar na targowisku w St. Petersburgu. Świadkowie słyszeli eksplozję

Na Prawobrzeżnym Rynku w Petersburgu doszło do groźnego pożaru, który w godzinach szczytu sparaliżował ruch w jednej z najbardziej zatłoczonych części miasta. Ogień rozprzestrzenił się błyskawicznie, a na miejscu pracowały dziesiątki ratowników.

Islandia piątym krajem, który bojkotuje Eurowizję z ostatniej chwili
Islandia piątym krajem, który bojkotuje Eurowizję

Islandia dołączyła do Hiszpanii, Irlandii, Słowenii i Holandii, które oświadczyły, że zbojkotują Konkurs Piosenki Eurowizji 2026.

REKLAMA

Waldemar Sopata: Nie żałuję, że zostałem górnikiem

Z Waldemarem Sopatą, członkiem KK i przewodniczącym NSZZ "S" w Tauron Wydobycie ZG Sobieski, rozmawia Andrzej Berezowski.
fot. T. Gutry
fot. T. Gutry / TS
- Spróbujmy cofnąć się nieco w czasie? Pamięta Pan dzień, w którym trafił do kopalni?
- Nie pochodzę z Jaworzna, a jednak może pod wpływem starszych kolegów postanowiłem zostać górnikiem. Gdy pierwszy raz powiedziałem o tym mojej mamie, zwyczajnie się popłakała. Bała się.
Wyjechałem z domu do szkoły górniczej w wieku piętnastu lat.
Pamiętam dzień, w którym, już jako górnik, zjechałem z instruktorem na pierwsza szychtę. Była ciężka praca w wodzie i błocie. Gdy wyjeżdżaliśmy na powierzchnię zmęczeni, oklejeni błotem i na pomoście górniczym mijaliśmy się z górnikami, którzy zjeżdżali na kolejną zmianę, jeden z nich, widząc nowoprzyjętego zagadnął: „Co młody, wiesz wreszcie jak górnictwo wygląda. Nie żal ci, że mogłeś mieć inną pracę?  Odpowiedziałem: „nie przyjąłem się do takiej pracy ale z racji tego zegarka co go na dwudziestopięciolecie dostanę”. Wszyscy roześmieli się.
Nie byłem wówczas przyzwyczajony do tak trudnej, wyczerpującej pracy. Przez pierwsze miesiące po pracy dosłownie padałem ze zmęczenia. Mieszkałem wówczas z kolegą w hotelu. Pewnego dnia budzę się i patrzę na zegarek. Następnie łapię kolegę za ramię i mówię: wstawaj jest 6.30, zaspaliśmy do pracy. Naglę patrzę a za oknem dzieci biegają po blaszakach, takich garażach. O 6.30 rano – dziwię się. W końcu zorientowaliśmy się, że jest wpół do siódmej, z tym że wieczorem. Z upływem czasu nauczyłem się pracować i nie żałuję do dziś, że zostałem górnikiem.

- Górnicy pozdrawiają się słowami Szczęść Boże.
- Pozdrawialiśmy się tak nawet za komuny, chociaż niektórym to wówczas nie pasowało. Bo trzeba mieć szczęście Boże, żeby dopracować szczęśliwie i bez wypadku do emerytury. Mimo ciężkiej pracy każdy górnik w chwili zagrożenia czynnie włącza się do akcji mającej ratować innych. Czyni to nie zważając na grożące i jemu niebezpieczeństwo. Jest to cecha, której zazdroszczą nam przedstawiciele innych zawodów.

- Co się od tamtego czasu zmieniło?
- Technika poszła bardzo do przodu i wydobywanie węgla jest obecnie bardziej efektywne.
Jedno się nie zmieniło, fakt, że nie ma kopalni nierentownych, są tylko źle zarządzane. Zakład Górniczy Sobieski, w której pracuję była w roku 1998 na skraju bankructwa. Wówczas nastąpiło kapitałowe połączenie z elektrownią Jaworzno III i nastąpiła znaczna restrukturyzacja. Co istotne żaden z pracowników nie stracił pracy. Pojawiające się środki na inwestycje spowodowały, że wydobycie znacznie wzrosło, a kopalnia zaczęła zarabiać na siebie. Od osiemnastu lat nikt do wydobycia węgla na ZG Sobieski nie dołożył ani złotówki.

- Jaki był ostatni rok dla kopali Sobieski?
- Bywały lepsze. Jak cała branża borykamy się z faktem, że cena węgla drastycznie spadła. Jednak jako członek grupy Tauron nie mamy kłopotów ze zbyciem węgla w przeciwieństwie do innych kopalń. To jest bardzo ważne. Ważnym też jest, że w pogoni za wynikiem ekonomicznym kopalni nie zaprzestano myślenia zdroworozsądkowego o bezpieczeństwie górników.

#NOWA_STRONA#
- Na jakich działaniach koncentruje się zakładowa Solidarność?
- Bacznie zwracamy uwagę na bezpieczeństwo górników pracujących w kopalni. Nie można zwiększać wydobycia, czy redukować kosztów przez zaniedbanie bezpieczeństwa. Bo ekonomia nie może powodować, że można ryzykować zdrowie i życie pracownika. Niestety zauważam takie trendy u osób, które nie mając doświadczenia górniczego kierują się tylko chęcią jak najwyższego zysku. Angażujemy się również w kwestie zabezpieczenia możliwości wydobycia węgla w kopalni w latach następnych. Mam tu na myśli przyznanie koncesji na dalsze funkcjonowanie kopalni. W ostatnim czasie mocno skupiliśmy się na uruchomieniu procedury przetargowej na budowę szybu Grzegorz i rozpoczęcie jego drążenia. Dzięki tej inwestycji wydajność pracy zwiększy się o przeszło 30 proc., a my, górnicy będziemy mogli przez kolejne dziesiątki lat spokojnie fedrować. W ten sposób zapewniając gwarancję pracy dla górników i byt finansowy ich rodzin.
Priorytetem są też dla nas kwestie uprawnień górników i ich uposażenie. Nie było i nie będzie zgody na likwidację miejsc pracy. Kopalnia Sobieski przeszła już restrukturyzację w roku 1998. Odeszło wówczas półtora tysiąca osób, to oznacza, że nie ma już zbędnych pracowników. Mówi się o minimalizowaniu kosztów. Nie mam nic przeciwko temu ale nie kosztem pracownika. Redukcje etatów przekłada się też na bezpieczeństwo. Jeżeli w konkretnym miejscu kopani określona liczba pracowników wykonywała konkretne zdania, to nie jest możliwe bez technologicznych zmian, aby te same zadania z podobną skutecznością wykonywała mniejsza liczba pracowników. Na redukcje zatrudnienia w innych spółkach grupy Tauron Polska Energia, której konsekwencją jest zmniejszenie bezpieczeństwa pracy, również nigdy nie będzie naszej zgody.
Spotykamy się z bardzo krzywdzącymi opiniami m.in. że nie płacimy składek ZUS, mamy wysokie zarobki, czy dostajemy tzw. trzynastki, których nie ma od 24 lat.
Solidarność wskazuje również, że bezpieczeństwo energetyczne Polski zdane jest na produkcji tej energii z węgla, który jest naszym dobrem narodowym.

- Jakim świętem dla górników jest Barbórka?
- Świętowanie zaczynamy od mszy św., aby dziękować za miniony rok i prosić o bezpieczeństwo oraz potrzebne łaski na kolejne lata. Obecny zarząd spółki Tauron Wydobycie powrócił do tradycji i w dniu wspomnienia św. Barbary, w trzech kopalniach należących do spółki, sprawowane będą msze św. na tzw. cechowniach. Jest to miejsce, gdzie znajdują się albo figury albo obrazy patronki górników i gdzie codziennie górnicy spotykają się przed zjazdem na dół. Po południu odbywają się tradycyjne akademie, podczas których wręczane są odznaczenia i szpady górnicze. W tym czasie odbywają się również karczmy piwne wyłącznie męskim gronie. Mój brat, który nie pracuje w górnictwie, był pełen uznania, gdy wziął udział w karczmie. Mówił, że w barze nieraz pięciu mężczyzn potrafi pokłócić się ze sobą i dać sobie po gębie, zaś na karczmie piwnej, gdzie jest 600 górników, i mimo że złocisty napój – piwo leje się strumieniami, jest piękna zabawa, śpiew, konkursy i prawdziwe świętowanie po całorocznym trudzie pracy.

- Barbórka to również okres składania życzeń górnikom.
- To tradycyjne święto górników nie wzięło się z nikąd. Pomimo że technika wydobycia się zmieniła, nie każdy nadaje się na górnika. Pracowałem na ścianie, na przodku i wiem jak jest to ciężka praca. Znam ludzi, którzy nie wytrzymali i szybko odeszli z górnictwa. Trzeba się przełamać, mając świadomość, że na co dzień pracuje się kilkaset metrów pod ziemią.
Barbórka podnosi na duchu górników i daje im poczucie wartości, że ten trud ma sens.. Jest też okazją by podziękować górnikom za całoroczną pracę.
Chciałbym życzyć górnikom naszego pozdrowienia Szczęść Boże. Bezpieczeństwa tak, aby najbliżsi i znajomi górników nie musieli się o nich martwić i żeby wszyscy w kolejnych latach zaliczyli tyle wyjazdów ile zjazdów. Wszystkim Szczęść Boże.


 

Polecane