Święto Katedry św. Piotra. Którzy święci biskupi dotykają figury Piotra i dlaczego właśnie oni?

Z okazji święta Katedry Świętego Piotra, które przypada 22 lutego, figura Księcia Apostołów w bazylice watykańskiej została „ubrana” w uroczystą kapę czerwonego koloru, a na głowę posągu pierwszego papieża nałożona została tiara. Tego dnia szczególnie wielu pielgrzymów zbliża się ze czcią do figury Piotra. A święto to przypomina, że Chrystus powierzył Piotrowi urząd swojego zastępcy na ziemi.
Katedra św. Piotra wspomaganego przez czterech Ojców Kościoła, zaprojektowana przez Bernininiego Święto Katedry św. Piotra. Którzy święci biskupi dotykają figury Piotra i dlaczego właśnie oni?
Katedra św. Piotra wspomaganego przez czterech Ojców Kościoła, zaprojektowana przez Bernininiego / wikimedia.commons CC-BY 3.0/ Vitold Muratov - Wiki Commons

Figura św. Piotra jest przystrajana w uroczyste szaty dwa razy w roku - 22 lutego i 29 czerwca. Druga data przypada w uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła, patronów Wiecznego Miasta.

Symbol autorytetu biskupa i jedności Kościoła

Z kolei 22 lutego w kalendarzu liturgicznym tego dnia obchodzone jest święto Katedry św. Piotra Apostoła. We wczesnej tradycji chrześcijańskiej katedra oznaczała tron biskupa, znajdujący się w jego głównej świątyni, z którego głosił on Ewangelię oraz wyjaśniał prawdy wiary i moralności.

Tak rozumiana katedra stała się symbolem autorytetu biskupa i jedności Kościoła lokalnego, któremu on przewodniczył. Św. Augustyn, biskup Hippony, tłumaczył w jednym ze swoich kazań, że katedra – rozumiana właśnie w sensie tronu – powinna być umieszczona w absydzie, aby biskup był łatwiej rozpoznawalny w kościele, a przede wszystkim, aby w ten sposób ukazać sprawowany przez niego urząd.

Jeśli tak się dzieje w przypadku każdego biskupa kierującego diecezją, to cóż dopiero powiedzieć o biskupie Rzymu i jego katedrze?

Święto od wczesnych wieków

Pierwsze – wprawdzie nieliczne i mało wyraźne – wzmianki o takim święcie pochodzą już z III wieku. W następnym pojawiła się łacińska nazwa Natale Petri de cathedra, co dosłownie oznacza „Narodziny Piotra od katedry”. Z niektórych dokumentów wynika, że w V wieku w Rzymie było ono obchodzone uroczyście, w obecności papieża i biskupów, i że nawet było poprzedzone wigilią.

Jednak jego późniejsza historia jest dosyć złożona i mocno związana z Galią; w rzeczywistości pierwsze formularze liturgiczne na to święto zachowały się w księgach liturgicznych powstałych w tamtym regionie i są datowane na VIII wiek. Uroczystość „powróciła” na dobre do Rzymu w X wieku, ale jej oficjalne obchody jako święta zostały zatwierdzone dopiero przez papieża Pawła IV w 1558 roku.

Wtedy jednak obchodzono 18 stycznia pamiątkę wstąpienia św. Piotra na tron rzymski, a 22 lutego wspominano objęcie przez apostoła katedry w Antiochii, czyli, zgodnie z tradycją, w jego pierwszym biskupstwie. Paweł IV zdecydował także, aby oba święta, które początkowo obchodzono tylko w Rzymie, zostały rozszerzone na cały Kościół łaciński. Tak było aż do 1960 roku, czyli do reformy kalendarza liturgicznego.

Z brązu i z drewna

Wielu pielgrzymów odwiedzających bazylikę św. Piotra 22 lutego zbliża się do „ubranej” statuy Rybaka Apostoła, żeby zrobić zdjęcia i dotknąć ze czcią jego stopy. Niewielu idzie dalej, w kierunku prezbiterium, by pokłonić się słynnej katedrze św. Piotra, bo to w rzeczywistości „jej” święto. Dzieło to zostało wykonane przez słynnych artystów włoskiego baroku, braci Gianlorenza i Luigiego Berninich, i uroczyście odsłonięte w 1666 roku.

Na marmurowym postumencie ustawiono cztery imponujące figury, przedstawiające dwóch ojców Kościoła zachodniego: świętych Ambrożego i Augustyna oraz dwóch ojców Kościoła wschodniego: świętych Atanazego i Jana Chryzostoma. Oczywiście, dobór nie był przypadkowy – chodziło o wybitnych pasterzy i teologów, którzy ukazywali, że Kościół wschodni i zachodni nie różni się między sobą, gdy chodzi o zasadnicze kwestie doktrynalne, oparte na Ewangelii, wyznaniu wiary i nauce apostołów. Ten fakt podkreśla też wymowny gest: czterej biskupi dotykają wielkiej katedry na znak łączności z Piotrem.

Wewnątrz katedry z brązu znajduje się druga, drewniana, czczona jako relikwia; wedle tradycji służyła ona samemu św. Piotrowi, gdy głosił Ewangelię i przekazywał prawdy wiary. Tę właśnie drewnianą katedrę przechowywano przez wiele wieków w klasztorze św. Marcina, obok starej bazyliki, później zaś w jednej z kaplic nowej świątyni, a w 1666 roku umieszczono ją w katedrze z brązu. Za pontyfikatu św. Pawła VI przeprowadzono szczegółowe badania cennego zabytku. Stwierdzono, że katedra składa się z części dębowej (IX wiek) oraz zewnętrznej obudowy( z różnych gatunków drewna XII–XIII wiek). Nie wyklucza się jednak, że niektóre kawałki drewna mogą pochodzić z jeszcze odleglejszych czasów.

Siła skały

Oto krótki zarys historyczny katedry św. Piotra Apostoła i jej święta, w którym splatają się różne wątki: duchowe, teologiczne, kulturowe. Warto zapytać o przesłanie tego dnia z punktu widzenia chrześcijanina należącego do rzymskiego Kościoła katolickiego, który na każdej Mszy Świętej słyszy, jak jest wspominane imię aktualnego następcy św. Piotra.

We wstępie do tego święta umieszczonym w Mszale rzymskim dla diecezji polskich czytamy: „Katedra św. Piotra przypomina, że Chrystus powierzył mu urząd swojego zastępcy na ziemi. Wiara św. Piotra jest skałą, na której Chrystus zbudował swój Kościół”.

Gdzie jest Piotr, tam jest Kościół

Trzeba pamiętać o jednej rzeczy: to sam Jezus powierzył kiedyś misję św. Piotrowi i to Zbawiciel jest Tym, który kieruje losami Kościoła i świata. Posługuje się niekiedy nawet grzesznymi papieżami, aby realizować swój zbawczy projekt. Jeśli w naszych czasach wspomniana statua św. Piotra nadal jest „ubierana”, to także po to, aby nam fizycznie uzmysłowić, że misja św. Piotra jest ciągle aktualna i że św. Piotr jest żywy w swoich następcach. Właśnie tak, jak pisał św. Ambroży: „Gdzie jest Piotr, tam jest Kościół”.

Opracowane na podstawie artykułu ks. prof. Waldemara Turka w czasopiśmie „Idziemy“ oraz jego książki „Rzym. Miasto wiecznej nadziei. Rok Święty 2025“. Wydawnictwo Jedność.

ks. Waldemar Turek, Vatican News PL


 

POLECANE
Informacja ws. sprzedaży TVN była żartem. Przepraszamy, prima aprilis gorące
Informacja ws. sprzedaży TVN była żartem. Przepraszamy, prima aprilis

Opinię publiczną w Polsce rozgrzewa sprawa sprzedaży TVN przez amerykański koncern Warner Bros. Discovery. Dziś, 1 kwietnia, obchodziliśmy prima aprilis, w z związku z czym pozwoliliśmy sobie zażartować.

Europejskie kontyngenty wojskowe na Ukrainie. Nowe informacje Wiadomości
Europejskie kontyngenty wojskowe na Ukrainie. Nowe informacje

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zapowiedział we wtorek, że w najbliższy piątek w Kijowie odbędzie się spotkanie zespołów wojskowych państw, które gotowe są do rozmieszczenia w jego kraju kontyngentów wojskowych. Wymienił Wielką Brytanię i Francję.

Wielu ludziom anioł wówczas podniósł głowy. Premiera dokumentu 21.37 Mariusza Pilisa tylko u nas
"Wielu ludziom anioł wówczas podniósł głowy". Premiera dokumentu "21.37" Mariusza Pilisa

„Wspominanie dobrych chwil sprawia, że jesteśmy lepsi” – tą refleksją podzielił się w swoim filmie pt. „21.37” jego reżyser Mariusz Pilis. Premiera dokumentu odbyła się 1 kwietnia wieczorem, w przeddzień 20. rocznicy śmierci św. Jana Pawła II, w krakowskim kinie "Kijów".

Dlatego Rosji nie zależy na zakończeniu wojny tylko u nas
Dlatego Rosji nie zależy na zakończeniu wojny

Tego można było się spodziewać. Putin wcale nie przebiera nogami do wstrzymania działań wojennych na Ukrainie. I gra na czas, czego dowodem wysłanie na ostatnią rundę rozmów z Amerykanami starych wyjadaczy: byłego wiceministra spraw zagranicznych i generała FSB. Dlaczego Kremlowi nie zależy na zakończeniu wojny? Nie tylko dlatego, że to Rosja ma przewagę na froncie.

Śmieje nam się pani w twarz. Ostre spięcie Patryka Jakiego z włoską dziennikarką w PE [WIDEO] polityka
"Śmieje nam się pani w twarz". Ostre spięcie Patryka Jakiego z włoską dziennikarką w PE [WIDEO]

We wtorek w Parlamencie Europejskim europoseł PiS Patryk Jaki wdał się w burzliwą dyskusję z włoską dziennikarką Federicą Bianchi. Spór dotyczył decyzji francuskiego Trybunału Konstytucyjnego, na skutek której lider francuskiej prawicy Marine Le Pen została pozbawiona możliwości startu w wyborach prezydenckich i piastowania funkcji publicznych na najbliższe 5 lat.

Rafał Brzoska po spotkaniu z Piotrem Dudą: Świetna rozmowa Wiadomości
Rafał Brzoska po spotkaniu z Piotrem Dudą: Świetna rozmowa

"Świetna rozmowa z Radą Dialogu Społecznego i Przewodniczącym @DudaSolidarnosc o deregulacji. Prawa pracownicze i dialog społeczny są dla nas równie ważne jak wolność gospodarcza" – pisze na platformie X Rafał Brzoska, prezes InPost i przewodniczący rządowego zespołu deregulacyjnego.

Niemiecki dziennik: Rafineria PCK w Schwedt liczy na wznowienie dostaw rosyjskiej ropy Wiadomości
Niemiecki dziennik: Rafineria PCK w Schwedt liczy na wznowienie dostaw rosyjskiej ropy

Od czasu rosyjskiej agresji na Ukrainę oraz nałożenia przez Zachód sankcji, rafineria PCK w Schwedt w Brandenburgii nie otrzymuje ropy z Rosji. Niemieckie media sugerują jednak, że sytuacja może się zmienić. Jak donosi „Sueddeutsche Zeitung”, w związku z próbami Donalda Trumpa dot. zakończenia wojny w Ukrainie, w Niemczech rosną głosy opowiadające się za zniesieniem sankcji na rosyjską ropę.

Biały Dom: Prezydent jest sfrustrowany postawą obydwu stron wojny na Ukrainie z ostatniej chwili
Biały Dom: Prezydent jest sfrustrowany postawą obydwu stron wojny na Ukrainie

Prezydent Donald Trump jest sfrustrowany postawą przywódców po obu stronach tej wojny, bo chce, by ona się zakończyła - oświadczyła we wtorek rzeczniczka Białego Domu Karoline Leavitt. Stwierdziła jednak, że Trump każdego dnia jest mocno zaangażowany w rozmowy z Rosją i Ukrainą.

Litwa: Znaleziono zwłoki czwartego zaginionego żołnierza z ostatniej chwili
Litwa: Znaleziono zwłoki czwartego zaginionego żołnierza

Ciało czwartego żołnierza USA zaginionego na Litwie zostało we wtorek odnalezione w pobliżu Podbrodzia na Litwie - poinformowało dowództwo US Army w Europie i Afryce (USAREUR-AF). Dzień wcześniej potwierdzono śmierć pozostałych trzech jego towarzyszy.

Dziwne zachowanie Rafała Trzaskowskiego po pytaniu Moniki Rutke [VIDEO] tylko u nas
Dziwne zachowanie Rafała Trzaskowskiego po pytaniu Moniki Rutke [VIDEO]

Dziś kandydat Koalicji Obywatelskiej na prezydenta Rafał Trzaskowski odpowiadał na pytania dziennikarzy. Odpowiedział również na pytania dziennikarki Tygodnika Solidarność Moniki Rutke. Po jednym z pytań zachował się w sposób, który można uznać za dziwny

REKLAMA

Święto Katedry św. Piotra. Którzy święci biskupi dotykają figury Piotra i dlaczego właśnie oni?

Z okazji święta Katedry Świętego Piotra, które przypada 22 lutego, figura Księcia Apostołów w bazylice watykańskiej została „ubrana” w uroczystą kapę czerwonego koloru, a na głowę posągu pierwszego papieża nałożona została tiara. Tego dnia szczególnie wielu pielgrzymów zbliża się ze czcią do figury Piotra. A święto to przypomina, że Chrystus powierzył Piotrowi urząd swojego zastępcy na ziemi.
Katedra św. Piotra wspomaganego przez czterech Ojców Kościoła, zaprojektowana przez Bernininiego Święto Katedry św. Piotra. Którzy święci biskupi dotykają figury Piotra i dlaczego właśnie oni?
Katedra św. Piotra wspomaganego przez czterech Ojców Kościoła, zaprojektowana przez Bernininiego / wikimedia.commons CC-BY 3.0/ Vitold Muratov - Wiki Commons

Figura św. Piotra jest przystrajana w uroczyste szaty dwa razy w roku - 22 lutego i 29 czerwca. Druga data przypada w uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła, patronów Wiecznego Miasta.

Symbol autorytetu biskupa i jedności Kościoła

Z kolei 22 lutego w kalendarzu liturgicznym tego dnia obchodzone jest święto Katedry św. Piotra Apostoła. We wczesnej tradycji chrześcijańskiej katedra oznaczała tron biskupa, znajdujący się w jego głównej świątyni, z którego głosił on Ewangelię oraz wyjaśniał prawdy wiary i moralności.

Tak rozumiana katedra stała się symbolem autorytetu biskupa i jedności Kościoła lokalnego, któremu on przewodniczył. Św. Augustyn, biskup Hippony, tłumaczył w jednym ze swoich kazań, że katedra – rozumiana właśnie w sensie tronu – powinna być umieszczona w absydzie, aby biskup był łatwiej rozpoznawalny w kościele, a przede wszystkim, aby w ten sposób ukazać sprawowany przez niego urząd.

Jeśli tak się dzieje w przypadku każdego biskupa kierującego diecezją, to cóż dopiero powiedzieć o biskupie Rzymu i jego katedrze?

Święto od wczesnych wieków

Pierwsze – wprawdzie nieliczne i mało wyraźne – wzmianki o takim święcie pochodzą już z III wieku. W następnym pojawiła się łacińska nazwa Natale Petri de cathedra, co dosłownie oznacza „Narodziny Piotra od katedry”. Z niektórych dokumentów wynika, że w V wieku w Rzymie było ono obchodzone uroczyście, w obecności papieża i biskupów, i że nawet było poprzedzone wigilią.

Jednak jego późniejsza historia jest dosyć złożona i mocno związana z Galią; w rzeczywistości pierwsze formularze liturgiczne na to święto zachowały się w księgach liturgicznych powstałych w tamtym regionie i są datowane na VIII wiek. Uroczystość „powróciła” na dobre do Rzymu w X wieku, ale jej oficjalne obchody jako święta zostały zatwierdzone dopiero przez papieża Pawła IV w 1558 roku.

Wtedy jednak obchodzono 18 stycznia pamiątkę wstąpienia św. Piotra na tron rzymski, a 22 lutego wspominano objęcie przez apostoła katedry w Antiochii, czyli, zgodnie z tradycją, w jego pierwszym biskupstwie. Paweł IV zdecydował także, aby oba święta, które początkowo obchodzono tylko w Rzymie, zostały rozszerzone na cały Kościół łaciński. Tak było aż do 1960 roku, czyli do reformy kalendarza liturgicznego.

Z brązu i z drewna

Wielu pielgrzymów odwiedzających bazylikę św. Piotra 22 lutego zbliża się do „ubranej” statuy Rybaka Apostoła, żeby zrobić zdjęcia i dotknąć ze czcią jego stopy. Niewielu idzie dalej, w kierunku prezbiterium, by pokłonić się słynnej katedrze św. Piotra, bo to w rzeczywistości „jej” święto. Dzieło to zostało wykonane przez słynnych artystów włoskiego baroku, braci Gianlorenza i Luigiego Berninich, i uroczyście odsłonięte w 1666 roku.

Na marmurowym postumencie ustawiono cztery imponujące figury, przedstawiające dwóch ojców Kościoła zachodniego: świętych Ambrożego i Augustyna oraz dwóch ojców Kościoła wschodniego: świętych Atanazego i Jana Chryzostoma. Oczywiście, dobór nie był przypadkowy – chodziło o wybitnych pasterzy i teologów, którzy ukazywali, że Kościół wschodni i zachodni nie różni się między sobą, gdy chodzi o zasadnicze kwestie doktrynalne, oparte na Ewangelii, wyznaniu wiary i nauce apostołów. Ten fakt podkreśla też wymowny gest: czterej biskupi dotykają wielkiej katedry na znak łączności z Piotrem.

Wewnątrz katedry z brązu znajduje się druga, drewniana, czczona jako relikwia; wedle tradycji służyła ona samemu św. Piotrowi, gdy głosił Ewangelię i przekazywał prawdy wiary. Tę właśnie drewnianą katedrę przechowywano przez wiele wieków w klasztorze św. Marcina, obok starej bazyliki, później zaś w jednej z kaplic nowej świątyni, a w 1666 roku umieszczono ją w katedrze z brązu. Za pontyfikatu św. Pawła VI przeprowadzono szczegółowe badania cennego zabytku. Stwierdzono, że katedra składa się z części dębowej (IX wiek) oraz zewnętrznej obudowy( z różnych gatunków drewna XII–XIII wiek). Nie wyklucza się jednak, że niektóre kawałki drewna mogą pochodzić z jeszcze odleglejszych czasów.

Siła skały

Oto krótki zarys historyczny katedry św. Piotra Apostoła i jej święta, w którym splatają się różne wątki: duchowe, teologiczne, kulturowe. Warto zapytać o przesłanie tego dnia z punktu widzenia chrześcijanina należącego do rzymskiego Kościoła katolickiego, który na każdej Mszy Świętej słyszy, jak jest wspominane imię aktualnego następcy św. Piotra.

We wstępie do tego święta umieszczonym w Mszale rzymskim dla diecezji polskich czytamy: „Katedra św. Piotra przypomina, że Chrystus powierzył mu urząd swojego zastępcy na ziemi. Wiara św. Piotra jest skałą, na której Chrystus zbudował swój Kościół”.

Gdzie jest Piotr, tam jest Kościół

Trzeba pamiętać o jednej rzeczy: to sam Jezus powierzył kiedyś misję św. Piotrowi i to Zbawiciel jest Tym, który kieruje losami Kościoła i świata. Posługuje się niekiedy nawet grzesznymi papieżami, aby realizować swój zbawczy projekt. Jeśli w naszych czasach wspomniana statua św. Piotra nadal jest „ubierana”, to także po to, aby nam fizycznie uzmysłowić, że misja św. Piotra jest ciągle aktualna i że św. Piotr jest żywy w swoich następcach. Właśnie tak, jak pisał św. Ambroży: „Gdzie jest Piotr, tam jest Kościół”.

Opracowane na podstawie artykułu ks. prof. Waldemara Turka w czasopiśmie „Idziemy“ oraz jego książki „Rzym. Miasto wiecznej nadziei. Rok Święty 2025“. Wydawnictwo Jedność.

ks. Waldemar Turek, Vatican News PL



 

Polecane
Emerytury
Stażowe