Graf Zero: Wszystkie Święte!

Święte naszego kontynentu.
 Graf Zero: Wszystkie Święte!
/ Wikipedia domena publiczna
Wszystkie Święte
To doprawdy głośny chichot historii (a może teologia też chichocze?), że dzień przed katolicką uroczystością Wszystkich Świętych protestanci mają swoje Święto Reformacji. Bo przecież to właśnie stosunek do kultu świętych jest jedną z ważniejszych różnic między tymi wyznaniami. I chociaż 1 listopada Kościół Katolicki zwraca uwagę głównie na tych świętych, którzy są w niebie, a których nie wyniesiono na ołtarze, to ja postanowiłem wspomnieć dziś o kilku najciekawszych historiach związanych ze świętymi naszego kontynentu.


Święta Wiborada
Mało kto wie, że ta prawie zapomniana pustelnica z wczesnego średniowiecza to pierwsza kobieta oficjalnie wyniesiona na ołtarze. Ktoś mógłby zapytać, a co ze starożytnymi męczennicami? Ano owszem są uznane za święta i czczone, ale w poczet zbawionych zaliczono je hurtem opierając się na różnego rodzaju Pasjach i Martyrologiach. Ich kult był naturalny i nie potrzebował oficjalnego potwierdzenia przez papieży. Inaczej było z Wiboradą, która żyła na terenie dzisiejszej Szwajcarii w X wieku. Była pustelnicą przy klasztorze świętego Galla. Zginęła z ręki węgierskich najeźdźców, którzy splądrowali klasztor. Wiborada jest patronką bibliotek bo dzięki swoim proroctwom zmusiła leniwych mnichów do ukrycia bogatej biblioteki w innym klasztorze. Dzięki temu księgi nie zostały zniszczone przez Węgrów, a biblioteka z Saint Gallen jest dziś jedną z najcenniejszych w Europie.

Święta Agata  
“Na cycki świętej Agaty!” wołał, ku zgorszeniu innych, jeden z bohaterów Marka Hłaski. Te kobiece atrybuty są dość mocno (i brutalnie) powiązane z historią życia świętej. Według jednej z legend oprawcy chcą oszpecić dziewczynę obcięli jej piersi (niektóre z opowieści głoszą, że biust cudownie przyrósł następnej nocy). Nie byłoby w tej historii nic dziwnego, gdyby nie to, że mieszkańcy Sycylii w dość groteskowy sposób oddają pamięć owej dzielnej chrześcijance. Mianowicie jedną ze słodkich przekąsek Katanii są słodkie ciastka… imitujące obcięte piersi. Składają się z nasączonego słodkim likierem biszkoptu, często ozdobionego kawałkiem wiśni, która imituje sutki!

Święta Ludmiła
Postać tej pierwszej czeskiej świętej to dowód na to, że w wielu krajach wprowadzanie chrześcijaństwa nie było prostą i bezpieczną praktyką. Ludmiłą była żoną Borzywoja I - uznanego za pierwszego chrześcijańskiego władcę Czech. Po śmierci męża kobieta swą miłość przelała na wnuka Wacława (również świętego i męczennika). Tak się jednak złożyło, że nie było to w smak Drahomirze - synowej Ludmiły. Po ostrym sporze młoda zwolenniczka powrotu pogaństwa nakazała wypędzić starszą kobietę. Potem zaś namówiła wareskich najemników do zamordowania dawnej władczyni. Ci wypełnili rozkaz dusząc Ludmiłę chustą. Pogańska rebelia doprowadziła do interwencji niemieckiej i obalenia uzurpatorów. Ciało Ludmiły przeniesiono na Hradczany do Bazyliki Świętego Jerzego, gdzie spoczywa do dziś.

Święta Kinga
Postać tej świętej jest dziś w Polsce dość dobrze znana choć niestety kojarzona raczej z legendą o kopalni soli czy przejawami dość dewocyjnej religijności (które notabene mogą być barokowymi naleciałościami niewiele mającymi wspólnego z rzeczywistością). A tymczasem była to osoba racjonalna i twardo stąpająca po ziemi. Jej działalność w Małopolsce przyczyniła się do obudowy tej części kraju po zniszczeniach tatarskich. Daleko było również księżnej do lekkiego szafowania swoim życiem wobec zagrożenia tatarskiego - podczas ataku wojsk mongolskich na sądecczyznę wyprowadziła z klasztoru wszystkie siostry i w asyście rycerzy dotarła na zamek Pieniński, gdzie kobiety ocaliły swoje życie.

To rzecz jasna jedynie kilka przykładów świętych kobiet, które poza bogobojnym życie są mniej lub bardziej obecne w naszej kulturze, historiach czy legendach. Warto, może nawet jutro, spojrzeć na świętość nieco inaczej. Nie jak na baśń czy legendę, a pewną wskazówkę jak żyć. Dokładniejsza analiza żywotów poszczególnych patronów może przynieść zaskakujące odkrycie - święci i święte o sprawy doczesne dbali i pamiętali. I miejmy nadzieję - dbają i pamiętają nadal!

Do poczytania:
Ekkehard IV:  “Przypadki klasztoru Świętego Galla”
Podróże po Europie: “Święta Agata z Sycylii” - https://www.podrozepoeuropie.pl/swieta-agata-z-sycylii/
Paulina Grygielska: “Praga. Przewodnik”
Zofia Kossak-Szczucka: “Szaleńcy Boży”

 

 

POLECANE
Polska gospodarka dołuje. GUS opublikował alarmujące dane z ostatniej chwili
Polska gospodarka dołuje. GUS opublikował alarmujące dane

Główny Urząd Statystyczny opublikował dane sygnalne, z których wynika, że wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury gospodarczej w przetwórstwie przemysłowym znacznie się obniżył i wyniósł -6,5 we wrześniu 2025 r. wobec -5,6 w poprzednim miesiącu,

Gajewska i Myrcha nadal pobierają dodatki na mieszkanie? Sejm potwierdza z ostatniej chwili
Gajewska i Myrcha nadal pobierają dodatki na mieszkanie? Sejm potwierdza

Kinga Gajewska i Arkadiusz Myrcha pobierają dwa dodatki na mieszkanie – po 4,5 tys. zł, co daje łącznie 9 tys. zł – poinformowała w środę Kancelaria Sejmu.

Co spadło na dom w Wyrykach? Media: To nie polska rakieta z ostatniej chwili
Co spadło na dom w Wyrykach? Media: To nie polska rakieta

W nocy z 9 na 10 września na dom w Wyrykach spadła rakieta wystrzelona z norweskiego F-35 – podało nieoficjalnie radio ESKA. Prokuratura nie potwierdza tych doniesień.

Mamy złoto i rekord globu z ostatniej chwili
Mamy złoto i rekord globu

Aleksandra Mirosław została w Seulu mistrzynią świata we wspinaczce sportowej na czas. Polska zawodniczka pobiła też rekord świata.

Klub Koalicji Obywatelskiej się powiększył z ostatniej chwili
Klub Koalicji Obywatelskiej się powiększył

Klub Koalicji Obywatelskiej zyskał nowego członka. Został nim senator niezrzeszony Piotr Woźniak, który jeszcze niedawno był parlamentarzystą Lewicy.

Niebezpieczny incydent nad Bałtykiem. Hiszpański MON wydał komunikat z ostatniej chwili
Niebezpieczny incydent nad Bałtykiem. Hiszpański MON wydał komunikat

Wobec hiszpańskiego samolotu wojskowego z minister obrony Margaritą Robles na pokładzie podjęto w środę próbę zakłócenia sygnału GPS; stało się to podczas przelotu nad Bałtykiem, niedaleko rosyjskiego Królewca – poinformowało w środę hiszpańskie ministerstwo obrony, cytowane przez Agencję Reutera.

Ale to seksistowskie. Lawina komentarzy po programie TVN z ostatniej chwili
"Ale to seksistowskie". Lawina komentarzy po programie TVN

Po jednym z ostatnich odcinków popularnej telewizji śniadaniowej stacji TVN – "Dzień dobry TVN" – w sieci zawrzało.

Okręty podwodne dla Polski. Szef MON zdradził nowe informacje z ostatniej chwili
Okręty podwodne dla Polski. Szef MON zdradził nowe informacje

– Mamy sześć ofert dotyczących zakupu okrętów podwodnych; pozostaje decyzja na poziomie Rady Ministrów dotycząca wyboru państwa partnerskiego – przekazał wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz. Przekonywał, że polska Marynarka Wojenna może zostać jedną z najsilniejszych w NATO.

Niepokojące informacje z granicy. Komunikat Straży Granicznej pilne
Niepokojące informacje z granicy. Komunikat Straży Granicznej

Straż Graniczna publikuje raporty dotyczące wydarzeń na polskiej granicy, która znajduje się pod naciskiem ataku hybrydowego zarówno ze strony Białorusi, jak i Niemiec.

Nieoficjalnie: Trzaskowski i Kierwiński stracą stanowiska w PO. Tusk szykuje rewolucję z ostatniej chwili
Nieoficjalnie: Trzaskowski i Kierwiński stracą stanowiska w PO. Tusk szykuje rewolucję

Już w listopadzie ma dojść do poważnych zmian w Platformie Obywatelskiej. Jak ustalił tygodnik „Wprost”, podczas kongresu partii swoje funkcje mają stracić Rafał Trzaskowski i Marcin Kierwiński.

REKLAMA

Graf Zero: Wszystkie Święte!

Święte naszego kontynentu.
 Graf Zero: Wszystkie Święte!
/ Wikipedia domena publiczna
Wszystkie Święte
To doprawdy głośny chichot historii (a może teologia też chichocze?), że dzień przed katolicką uroczystością Wszystkich Świętych protestanci mają swoje Święto Reformacji. Bo przecież to właśnie stosunek do kultu świętych jest jedną z ważniejszych różnic między tymi wyznaniami. I chociaż 1 listopada Kościół Katolicki zwraca uwagę głównie na tych świętych, którzy są w niebie, a których nie wyniesiono na ołtarze, to ja postanowiłem wspomnieć dziś o kilku najciekawszych historiach związanych ze świętymi naszego kontynentu.


Święta Wiborada
Mało kto wie, że ta prawie zapomniana pustelnica z wczesnego średniowiecza to pierwsza kobieta oficjalnie wyniesiona na ołtarze. Ktoś mógłby zapytać, a co ze starożytnymi męczennicami? Ano owszem są uznane za święta i czczone, ale w poczet zbawionych zaliczono je hurtem opierając się na różnego rodzaju Pasjach i Martyrologiach. Ich kult był naturalny i nie potrzebował oficjalnego potwierdzenia przez papieży. Inaczej było z Wiboradą, która żyła na terenie dzisiejszej Szwajcarii w X wieku. Była pustelnicą przy klasztorze świętego Galla. Zginęła z ręki węgierskich najeźdźców, którzy splądrowali klasztor. Wiborada jest patronką bibliotek bo dzięki swoim proroctwom zmusiła leniwych mnichów do ukrycia bogatej biblioteki w innym klasztorze. Dzięki temu księgi nie zostały zniszczone przez Węgrów, a biblioteka z Saint Gallen jest dziś jedną z najcenniejszych w Europie.

Święta Agata  
“Na cycki świętej Agaty!” wołał, ku zgorszeniu innych, jeden z bohaterów Marka Hłaski. Te kobiece atrybuty są dość mocno (i brutalnie) powiązane z historią życia świętej. Według jednej z legend oprawcy chcą oszpecić dziewczynę obcięli jej piersi (niektóre z opowieści głoszą, że biust cudownie przyrósł następnej nocy). Nie byłoby w tej historii nic dziwnego, gdyby nie to, że mieszkańcy Sycylii w dość groteskowy sposób oddają pamięć owej dzielnej chrześcijance. Mianowicie jedną ze słodkich przekąsek Katanii są słodkie ciastka… imitujące obcięte piersi. Składają się z nasączonego słodkim likierem biszkoptu, często ozdobionego kawałkiem wiśni, która imituje sutki!

Święta Ludmiła
Postać tej pierwszej czeskiej świętej to dowód na to, że w wielu krajach wprowadzanie chrześcijaństwa nie było prostą i bezpieczną praktyką. Ludmiłą była żoną Borzywoja I - uznanego za pierwszego chrześcijańskiego władcę Czech. Po śmierci męża kobieta swą miłość przelała na wnuka Wacława (również świętego i męczennika). Tak się jednak złożyło, że nie było to w smak Drahomirze - synowej Ludmiły. Po ostrym sporze młoda zwolenniczka powrotu pogaństwa nakazała wypędzić starszą kobietę. Potem zaś namówiła wareskich najemników do zamordowania dawnej władczyni. Ci wypełnili rozkaz dusząc Ludmiłę chustą. Pogańska rebelia doprowadziła do interwencji niemieckiej i obalenia uzurpatorów. Ciało Ludmiły przeniesiono na Hradczany do Bazyliki Świętego Jerzego, gdzie spoczywa do dziś.

Święta Kinga
Postać tej świętej jest dziś w Polsce dość dobrze znana choć niestety kojarzona raczej z legendą o kopalni soli czy przejawami dość dewocyjnej religijności (które notabene mogą być barokowymi naleciałościami niewiele mającymi wspólnego z rzeczywistością). A tymczasem była to osoba racjonalna i twardo stąpająca po ziemi. Jej działalność w Małopolsce przyczyniła się do obudowy tej części kraju po zniszczeniach tatarskich. Daleko było również księżnej do lekkiego szafowania swoim życiem wobec zagrożenia tatarskiego - podczas ataku wojsk mongolskich na sądecczyznę wyprowadziła z klasztoru wszystkie siostry i w asyście rycerzy dotarła na zamek Pieniński, gdzie kobiety ocaliły swoje życie.

To rzecz jasna jedynie kilka przykładów świętych kobiet, które poza bogobojnym życie są mniej lub bardziej obecne w naszej kulturze, historiach czy legendach. Warto, może nawet jutro, spojrzeć na świętość nieco inaczej. Nie jak na baśń czy legendę, a pewną wskazówkę jak żyć. Dokładniejsza analiza żywotów poszczególnych patronów może przynieść zaskakujące odkrycie - święci i święte o sprawy doczesne dbali i pamiętali. I miejmy nadzieję - dbają i pamiętają nadal!

Do poczytania:
Ekkehard IV:  “Przypadki klasztoru Świętego Galla”
Podróże po Europie: “Święta Agata z Sycylii” - https://www.podrozepoeuropie.pl/swieta-agata-z-sycylii/
Paulina Grygielska: “Praga. Przewodnik”
Zofia Kossak-Szczucka: “Szaleńcy Boży”

 


 

Polecane
Emerytury
Stażowe