„Jeśli cel przyświeca, sposób musi się znaleźć”. W taki sposób Andrzej Sapkowski w swoim tomie „Pani Jeziora” zawarł sentencję, zgodnie z którą, z dzisiejszego punktu widzenia, szczególnie było mi dane się przez ostatnie lata poruszać w społecznej działalności na rzecz upamiętniania historii naszego miasta.

13 maja 2021r. obchodzimy 120 rocznicę urodzin wielkiego Bohatera Narodowego Witolda Pileckiego. Ochotnika do KL Auschwitz, zamordowanego i wymazanego przez komunistów z historii Polski. Choć pozostaje ciągle bez grobu – a jednak stał się powszechnie znany i kochany przez pokolenia Polaków, uparcie oddolnie przez lata wydobywany z niebytu. Dziś oddajmy Mu hołd – publikując i czytając świadectwa Polaków o Witoldzie Pileckim.

Zaangażowanie w walkę o niepodległość Polski, heroiczna misja w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz, a w końcu zdradziecki wyrok sowieckich okupantów czynią z rotmistrza bohatera nie tyle pomnikowego, co mitycznego, niedostępnego, nierealnego. Bo jak to możliwe, żeby jeden człowiek mógł dokonać tak wiele? I to takich czynów, spraw takiego kalibru?!

W nocy z 8 na 9 maja 1943 r. Naliboki – polska wieś na okupowanych Kresach II Rzeczpospolitej - zostały zaatakowane. W pacyfikacji zarządzonej i przeprowadzonej przez partyzantkę sowiecką, brali udział ludzie z grupy Bielskiego - wśród napastników świadkowie rozpoznali swoich niedawnych sąsiadów narodowości żydowskiej.

Kolejnych rocznic Konstytucji 3 maja Polacy nie mogli świętować podczas zaborów. Podobnie było w czasie okupacji niemieckiej. Ale po 1945 r. wydawało się, że komuniści – w ramach udawania polskości – będą chcieli przerobić konstytucję z 1791 r. na „swoją”: postępową, równościową. Tak jak próbowali przejąć Tadeusza Kościuszkę, Jana Kilińskiego, Jana Henryka Dąbrowskiego, Romualda Traugutta, czy Józefa Bema. Mało kto przypuszczał, że obchody 3 maja 1946 r. będą ostatnimi na dziesięciolecia. Wszystko za sprawą buntu studentów w Krakowie – pierwszego po wojnie masowego protestu Polaków przeciw bolszewickiej władzy.

W „Gazecie Wyborczej” z 8 kwietnia br. ukazał się artykuł Michała Wójcika, zatytułowany „Czego nie ma w raporcie Witolda Pileckiego”. Ten tekst jest tak napisany, jakoby polska konspiracja wojskowa w KL Auschwitz, utworzona przez rtm. Witolda Pileckiego, pod nazwą Związek Organizacji Wojskowej, współpracowała z lekarzami SS przy zbrodniczych eksperymentach sterylizacyjnych, dokonywanych na więźniach i więźniarkach żydowskich.

W kwietniu 1997 r. Ryszard Nazarewicz wygłosił referat w 55. rocznicę powołania Gwardii Ludowej: „GL była pierwszą, a przez dość długi czas, jedyną polską organizacją niepodległościową, która zainicjowała w kraju systematyczną walkę zbrojną, a przede wszystkim walkę partyzancką. (…) GL dokonała łącznie (do 31 grudnia 1943 roku, gdy weszła w skład Armii Ludowej) około 400 zamachów na linie komunikacyjne, stoczyła około 120 bitew i potyczek, dokonała łącznie 1500 różnych akcji bojowych i sabotażowo-dywersyjnych. (…) Partyzantka GL – była pierwszą w Europie Środkowej”.

W Wielki Piątek, 3 kwietnia 1942 r, w niemieckim obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu zginęło 15 jeńców sowieckich oraz 58 więźniów, w tym 11 Polaków, straconych pod Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku nr 11. Wśród rozstrzelanych byli m.in. Marian Bieniek (nr 11395), prawnik, który pracował w Urzędzie Skarbowym w Nowym Sączu i Bronisław Jaroń (nr 11877). Obydwaj byli absolwentami UJ w Krakowie.

Napisałem na Facebook’u krótką notatkę przypominającą czasy, gdy ZSRR i jego satelity szykowały się do wojny z zachodnimi imperialistami: "Siły zbrojne PRL miały uczestniczyć w inwazji sowieckiej na Europę Zachodnią. Charakterystyczne, że dywizje LWP (Front Polski) miały też podbijać dla Sowietów tereny Belgii i Holandii, które w 1944-45 wyzwalała 1 dywizja pancerna gen. Stanisława Maczka! Mieszkańcy Bredy witali żołnierzy Maczka napisami: Dziękujemy wam Polacy! Po inwazji LWP zawołano by najpewniej: Przeklinamy was Polacy. Czy o to chodziło Moskalom, gdy wyznaczali dywizjom LWP kierunki natarcia?"

Na stołecznych Powązkach Wojskowych czekają nas trzy wielkie operacje: poważne śledztwo IPN, które ujawni wszystkich winnych komunistycznej zbrodni na „Łączce” – również tych, którzy z premedytacją niszczyli kości polskich bohaterów w latach 80. XX wieku; godne upamiętnienie Żołnierzy Wyklętych w postaci Wielkiego Narodowego Panteonu Chwały – do dziś nie udało się zrobić porządku z postawionym tam w 2015 r. panteonikiem/szuflandią; w końcu dekomunizacja polskiej nekropolii.

W dniu 6 marca 2021 roku był obchodzony – ustanowiony przez Parlament Europejski – Europejski Dzień Sprawiedliwych. Z tej okazji w warszawskim Ogrodzie honorowani są ludzie, którzy ocalili życie innych ryzykując własnym. Ogród Sprawiedliwych w Warszawie powstał za sprawą Domu Spotkań z Historią oraz włoskiej fundacji GARIWO i znajduje się na skwerze im. „Jura” Gorzechowskiego, na terenie dawnego więzienia kobiecego „Serbia”, pomiędzy ulicami Dzielną i Pawią.

Sanitariuszki, łączniczki, kurierki, ale także wywiadowczynie, mózgi operacji wojskowych czy wreszcie pełnoprawni żołnierze walczący z bronią w ręku. Kim były kobiety – Żołnierze Wyklęci? Bez wątpienia najbardziej znaną „Dziewczyną Wyklętą” jest Danuta Siedzikówna ps. „Inka”, sanitariuszka V Brygady Wileńskiej Armii Krajowej.

Dzięki staraniom polonijnego działacza i badacza historii, Tomasza Muskusa udało się odnaleźć w Londynie miejsce, w którym w czasie II wojny światowej znajdowało się biuro polskiego wywiadu i kontrwywiadu.

Zeszłotygodniowy artykuł FranceCulture.fr dotyczący rzekomego polskiego udziału w zbrodniach III Rzeszy w Gdańsku w 1939 roku wywołał konsternację nie tylko dlatego, że w 1939 roku Gdańsk nie należał do Polski. Forum Żydów Polskich przypomniało dwa teksty dotyczące francuskiej reakcji na Holokaust Żydów.

10 lutego przypada bardzo piękna rocznica zaślubin z Bałtykiem po odzyskaniu przez Polskę dostępu do morza.

Koniec KL Auschwitz nastąpił 27 stycznia 1945 r. Tego dnia żołnierze 60. armii 1. Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej zajęli rozległy obszar obozowy. W Auschwitz, Birkenau i Monowitz wyzwolenia doczekało około siedmiu tysięcy więźniów, w tym kilkaset dzieci. Większość więźniów całego kompleksu obozowego w liczbie blisko 60 tysięcy osób została wcześniej ewakuowana w tzw. marszach śmierci na zachód. Od 2005 r. dzień 27 stycznia obchodzony jest jako Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holocaustu.

Kazimierz Smoleń zmarł w Oświęcimiu w dniu 27 stycznia 2012 roku, dokładnie w 67. rocznicę wyzwolenia KL Auschwitz, mając 91 lat. Przez trzydzieści pięć lat był dyrektorem Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Pod jego kierunkiem przepracowałem w Muzeum Auschwitz osiemnaście lat.

Cofnijmy się bez mała 80 lat wstecz, do wiosny 1941. W małej austriackiej przydunajskiej miejscowości Gusen, należącej do gminy St. Georgen, trwają gorączkowe prace budowlane. Niemieccy i austriaccy naziści przygotowują w szaleńczym tempie infrastrukturę dla największej, ukrytej w tunelach wydrążonych w okolicznych pagórkach, fabryki zbrojeniowej w Europie. Wkrótce do niewielkiej stacyjki kolejowej będą dzień i noc przyjeżdżać półkilometrowe pociągi, z centrum niemieckiej Rzeszy, z ewakuowanymi liniami technologicznymi do produkcji kadłubów samolotów bojowych Messerschmitt.

Pierwsze czołgi i transportery opancerzone pojawiły się na ulicach już późnym wieczorem 12 grudnia 1981 r. W nocy rozpoczęły się aresztowania działaczy Solidarności. Po kilkunastomiesięcznym karnawale nadchodziła noc generała.

Dzisiaj 78. rocznica rozpoczęcia wysiedleń na Zamojszczyźnie. Akcja zaczęła się w nocy z 27 na 28 listopada 1942 roku. Ogółem z Zamojszczyzny Niemcy wysiedlili ok. 110 tysięcy Polaków z 297 wsi. Największy dramat przeżyły w dniach wysiedleń i pacyfikacji dzieci Zamojszczyzny. Niemcy wysiedlili blisko 300 miejscowości, 110 tysięcy mieszkańców, wśród których było 30 tysięcy dzieci, z których tylko 12 tysięcy zostało uratowanych, 10 tysięcy z nich zmarło lub zostało zabitych pozostała część dzieci została wywieziona do Niemiec na zniemczenie. Wysiedleni trafiali do obozów przejściowych , takiego jaki był w Zamościu, składający się z 16 baraków. Potem wysiedleni byli poddawani segregacji ze względu na wiek, stan psycho-fizyczny i fizjonomię. Słabsi trafiali do obozów koncentracyjnych - w tym do KL Auschwitz, zdrowi- na roboty przymusowe do Niemiec. Matki z małymi dziećmi trafiały do wsi rentowych. Najgorszy los spotkał najmłodszych. Oddzielano ich od matek. Najwięcej z nich zginęło w transportach. Przedstawiamy Wam wspomnienia Dziecka Zamojszczyzny Pani Janiny Zielińskiej, która przeżyła tzw. Aktion Zamość przeprowadzaną w ramach Generalnego Planu Wschodniego. Zamordowani i przesiedleni Polacy mieli "zrobić miejsce" niemieckim osadnikom a ukradzione im dzieci, przynajmniej te które uznane zostały za "wartościowe rasowo", miały "zostać Niemcami".