[Tylko u nas] Michał Bruszewski: Dopiero podpisano porozumienie, a już talibowie stawiają ultimatum

Ledwo podpisano historyczne porozumienie pokojowe z talibańskimi oddziałami a już pojawiają się konflikty związane z dokumentem. Porozumienie ma zakończyć osiemnastoletnią wojnę w Afganistanie. Talibowie postawili władzom w Kabulu ultimatum żądając zwolnienia z więzień swoich ludzi i uzależniając od tego uzgodnienia pokojowe z gabinetem prezydenta Aszrafa Ganiego. Wszelako Gani uważa, że wypuszczenie schwytanych talibów nie powinno być wstępnym krokiem do rozmów. Ostre negocjacje trwają ale już w piątek, w Kabulu, doszło do terrorystycznego ataku.
 [Tylko u nas] Michał Bruszewski: Dopiero podpisano porozumienie, a już talibowie stawiają ultimatum
/ screen YouTube CGTN
Bezsprzecznie, za nami historyczne chwile. Przywódca afgańskich talibów mułła Abdul Ghani Baradara oraz wysłannik USA ds. Afganistanu Zalmay Khalilzad sygnowali porozumienie pokojowe mające zakończyć trwający od 2001 roku konflikt. Doniosłość tej chwili firmował swoją obecnością szef dyplomacji USA Mike Pompeo podnosząc zgodnie z protokołem dyplomatycznym rangę rozmów. Najważniejszy zapis dotyczy redukcji wojsk amerykańskich pod Hindukuszem w okresie następnych 14 miesięcy. Okazało się jednak, że to wymiana jeńców podkreślona w dokumencie jest pierwszą kością niezgody między talibskimi sygnatariuszami a rządem w Kabulu. Afgańscy islamiści ustami swego rzecznika Zabihullaha Mudżahida podkreślili, że jeśli do połowy marca nie zostaną zwolnieni aresztowani talibowie to nie będą siadali do rozmów pokojowych. To, że następcy mułły Omara – twórcy Talibanu, będą – mówiąc dyplomatycznie – trudnym partnerem było wiadomo od lat. Świat obiegła informacja o finalnym podpisaniu porozumienia ale rozmowy pokojowe toczyły się latami, zawieszenia broni były nieaktualne a talibowie nadal dokonywali zamachów. Nie dziwi zatem, że tusz jeszcze nie wysechł a już doszło to wewnątrzafgańskich waśni. Negocjacje trwają a w międzyczasie, w piątek, doszło do terrorystycznego ataku w zachodniej części Kabulu. Ostrzelany został tłum uczestniczący w uroczystościach 25. rocznicy śmierci Abdula Alego Mazariego, przywódcy szyickiej mniejszości Hazarów, który zginął z ręki talibów. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele rządu z premierem Abdullahem Abdullahem na czele. O samej wojnie w Afganistanie i próbach zakończenia jej przez amerykańskiego prezydenta Donalda Trumpa pisałem wiele razy na łamach cyklu artykułów dla tysol.pl. Dla stałych czytelników będzie to zatem oczywiste ale należy odnotować, że budowanie pokoju w Afganistanie będzie procesem bardziej skomplikowanym niż opisano to w mediach. 

Afganistan w dużej mierze zawsze był poligonem zarówno klanowych wojenek jak i starć imperiów. Geograficzne położenie, etniczne zróżnicowanie oraz historia jako dowód, że wcześniejsze dwa argumenty potwierdzają uśpione kłopoty to wystarczająca dowód, że nad Kabulem wiszą nieustanne geopolityczne problemy. Pewnie nie trzeba odwoływać się już do kampanii w drodze „do” Indii Aleksandra Macedońskiego (lata 331-327 p.n.e) czy brytyjskich inwazji w drodze „z” Indii (lata 1839-1842 oraz 1878-1880) by wykazać, że Afganistan jest ziemią wojny na której łatwo o kłopoty. Wystarczy spojrzeć na ostatnie polityczne „epoki” w Kabulu by zrozumieć jak trudno tam o stabilizację. W Polsce Afganistan głównie jest kojarzony z obecną wojną, Osamą bin Ladenem (który nawet nie był Afgańczykiem), oraz z rebelią mudżahedinów przeciwko Armii Radzieckiej w latach osiemdziesiątych. W polskiej publicystyce całkowicie w zapomnienie trafił okres między ucieczką krasnoarmiejców z Afganistanu w 1989 roku a interwencją amerykańską w roku 2001 – po zamachach terrorystycznych Al-Kaidy w Nowym Jorku. To nie było afgańskie międzywojnie. 

Wojskowa historiografia, w zasadzie cały ten okres, określa jako afgańską wojnę domową poszatkowaną na poszczególne etapy. Niezliczona mozaika różnych zbrojnych partii, która rywalizowała o władzę sprawiła, że w pewnym momencie w sposób zaskakujący urosły notowania jednookiego archaicznego mułły Muhammada Omara oraz jego uczniów (właśnie talibów). Od roku 1989 do 1996, czyli do momentu wkroczenia talibów do Kabulu, trwał między postmudżahedinistycznymi ugrupowaniami stały konflikt i próba sił o dominację w Afganistanie. Umoszczenie się talibańskich oddziałów w stolicy i stworzenie emirackiego rządu szariatu i tak w zasadzie tej wojny domowej nie zakończyło. Wszelako wciąż żył niezłomny Ahmad Masud i jego Sojusz Północny. Masud został zamordowany przez islamistów na dwa dni przed zamachami na Word Trade Center, 9 września 2001 roku. Być może to właśnie Lwa Pandższiru zabrakło Amerykanom by nie tylko wygnać talibów z Kabulu, co się udało, ale zadać im ostateczny cios. Wojna rozlała się na osiemnastoletnią kampanię gdzie miasta są, stwierdzając umownie, pod kontrolą rządu w Kabulu i Afgańskiej Narodowej Armii (ANA) a góry i wioski pod kontrolą talibów bo jak oceniają eksperci, rząd kontroluje 57 proc. kraju. Wojna w Afganistanie to dla zachodnich elit nierozwiązywalny kłopot – niepopularna, pochłaniająca miliardy dolarów i życie młodych chłopców i dziewcząt w mundurach, będąca walką o sprawę która nawet nie jest zdefiniowana, bo demokratyczny zwesternizowany Afganistan przez kilkanaście lat wisiał jak miraż na horyzoncie ale wraz kolejnymi ofensywami i spadającymi bombami wcale się nie zbliżał do podchodzącego Amerykanina czy Europejczyka. Zmieniono formułę z misji bojowej na szkoleniową tak by to Afgańczycy sami udźwignęli ciężar odbudowy swego kraju ale zarazem by to oni byli na pierwszej linii frontu walki z talibami. Problem w tym, że to nieustanny impas – rządowe miasta, talibańskie góry. Trzeba oddać Donaldowi Trumpowi, że jako jeden z nielicznych zachodnich polityków postanowił to przeciąć. Pytanie tylko czy kłopot, który za chwilę zwali się na rząd w Kabulu, nie ma rozmiaru głazu spadającego z najwyższego szczytu. 

Nawet jeśli porozumienie okaże się wiążące nie kończy to wojny w Afganistanie jako takiej. Wciąż pod Hindukuszem istnieje ISIS-K, czyli tzw. Państwo Islamskie prowincji Chorosan, radykalna bojówka która na wzór syryjskiej wojny atakuje zarówno rząd jak i talibów. To trzeci „gracz” w konflikcie, w porównaniu do sił ANA i talibów, nieznaczny ale bardzo groźny. Być może takie porozumienie pozwoli na chwilowe zawieszenie broni między oddziałami rządowymi i talibańskimi by zgnieść do końca ISIS w Afganistanie. Afgańskie media podały, że do ostatniego ataku na kabulskie zgromadzenie przyznało się właśnie tzw. Państwo Islamskie. W zamachu zginęło 27 osób. Chociaż wielu może traktować podpis mułły Badara pod porozumieniem pokojowym jako powiew świeżości i zmian w Talibanie to pamiętajmy, że w 2001 roku ryzykowali oni wojnę z największą armią świata byle nie wydać przywódcy Al-Kaidy. Przestrzegałbym przed utożsamianiem dzisiejszego myślenia politycznego rodem z Europy (czy względnie z USA) z bliskowschodnim, anglosaskich motywacji do imperatywu, który kieruje Pasztunami. O tym dlaczego talibowie zgodzili się na porozumienie pokojowe dowiemy się w przyszłości. 

Michał Bruszewski

Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Wraca skandal wokół przejęcia TVP. Jest komentarz prokurator Wrzosek z ostatniej chwili
Wraca skandal wokół przejęcia TVP. Jest komentarz prokurator Wrzosek

Prokurator Ewa Wrzosek opublikowała w mediach społecznościowych krótki komentarz odnoszący się do afery jaka wybuchła po publikacji "Wirtualnej Polski" nt. tego, w jaki sposób "walczyła o wolne media".

Kongres USA zaakceptował sprzedaż Polsce środków bojowych JASSM-ER, AMRAAM oraz AIM-9X z ostatniej chwili
Kongres USA zaakceptował sprzedaż Polsce środków bojowych JASSM-ER, AMRAAM oraz AIM-9X

Minister Obrony Narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz poinformował w czwartek, że Kongres USA zaakceptował sprzedaż Polsce lotniczych środków bojowych: JASSM-ER, AMRAAM oraz AIM-9X.

Putin mówił o ataku Rosji na NATO. Padły słowa o Polsce z ostatniej chwili
Putin mówił o ataku Rosji na NATO. Padły słowa o Polsce

Wojna na Ukrainie trwa już trzeci rok. Rosja wiele razy groziła swoim sąsiadom, że konflikt może się rozszerzyć, przybierając nawet formę nuklearnego. Władimir Putin, który w środę spotkał się z żołnierzami w obwodzie twerskim, nawiązał do tej kwestii i przy okazji wspomniał o naszym kraju.

Sondaż: Wojska NATO na Ukrainie? Polacy odpowiedzieli z ostatniej chwili
Sondaż: Wojska NATO na Ukrainie? Polacy odpowiedzieli

Z sondażu IBRiS przeprowadzonego na zlecenie „Rzeczpospolitej” wynika, że 74,8 proc. badanych nie chce, aby do Ukrainy zostali wysłani żołnierze polscy oraz z krajów NATO. Za takim rozwiązaniem jest tylko 10,2 proc. pytanych, a 15 proc. nie ma zdania – podaje czwartkowa „Rzeczpospolita”.

Wraca skandal wokół przejęcia TVP. Jest komunikat neoprokuratury z ostatniej chwili
Wraca skandal wokół przejęcia TVP. Jest komunikat neoprokuratury

„W nawiązaniu do dzisiejszego artykułu red. Patryka Słowika pt. «Sienkiewicz, Wrzosek, Wolne Sądy i wniosek. Jak prokurator walczyła o wolne media» informuję, iż Wydział Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej prowadzi śledztwo” – brzmi komunikat opublikowany przez prok. Przemysława Nowaka, rzecznika prasowego Prokuratury Krajowej. 

Dramat w Pałacu Buckingham. Ekspert zabrał głos ws. księżnej Kate z ostatniej chwili
Dramat w Pałacu Buckingham. Ekspert zabrał głos ws. księżnej Kate

Kilka miesięcy temu media obiegła informacja o problemach zdrowotnych księżnej Kate, która trafiła do szpitala. Żona księcia Williama musiała przejść pilną operację jamy brzusznej. Brytyjczycy zamartwiają się o swoją ulubienicę, nie brakuje również spekulacji, które mnożą się wśród lekarzy.

Wraca skandal wokół przejęcia TVP. Jest komentarz zastępcy Bodnara z ostatniej chwili
Wraca skandal wokół przejęcia TVP. Jest komentarz zastępcy Bodnara

"Oto odpolitycznienie prokuratury w praktyce. Oto jej nowe kadry. Patrzcie na to, prokuratorzy. Patrzcie i wyciągajcie wnioski" - pisze na platformie X Michał Ostrowski, zastępca Prokuratora Generalnego Adama Bodnara, powołany na to stanowisko jeszcze za czasów poprzedniego Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobry.

Trwają poszukiwania defektoskopu. Wyznaczono nagrodę z ostatniej chwili
Trwają poszukiwania defektoskopu. Wyznaczono nagrodę

Niedawno media obiegła informacja o zaginięciu defektoskopu. Urządzenie to może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia. Wyznaczono nagrodę za jego znalezienie. 

3 lata więzienia za „nawoływanie do nienawiści ze względu na orientację”. Szykują się zmiany w kodeksie karnym z ostatniej chwili
3 lata więzienia za „nawoływanie do nienawiści ze względu na orientację”. Szykują się zmiany w kodeksie karnym

Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt dot. zmian w kodeksie karnym zaproponowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Resort próbuje przeforsować zaostrzenie przepisów w sprawie tzw. mowy nienawiści.

Wpadka Igi Świątek przed kamerą. Sieć obiegło nagranie z ostatniej chwili
Wpadka Igi Świątek przed kamerą. Sieć obiegło nagranie

Iga Świątek ukończyła zmagania w turnieju WTA w Miami. Przegrała w meczu z Rosjanką Jekateriną Aleksandrową 4:6, 2:6. Przez dłuższy czas utrzymywała się jednak na prowadzeniu i zachwycała publiczność. Tenisistka w czasie pracy nad materiałem do oficjalnego kanału WTA zaliczyła zabawną wpadkę. Została ona uwieczniona na krótkim nagraniu.

REKLAMA

[Tylko u nas] Michał Bruszewski: Dopiero podpisano porozumienie, a już talibowie stawiają ultimatum

Ledwo podpisano historyczne porozumienie pokojowe z talibańskimi oddziałami a już pojawiają się konflikty związane z dokumentem. Porozumienie ma zakończyć osiemnastoletnią wojnę w Afganistanie. Talibowie postawili władzom w Kabulu ultimatum żądając zwolnienia z więzień swoich ludzi i uzależniając od tego uzgodnienia pokojowe z gabinetem prezydenta Aszrafa Ganiego. Wszelako Gani uważa, że wypuszczenie schwytanych talibów nie powinno być wstępnym krokiem do rozmów. Ostre negocjacje trwają ale już w piątek, w Kabulu, doszło do terrorystycznego ataku.
 [Tylko u nas] Michał Bruszewski: Dopiero podpisano porozumienie, a już talibowie stawiają ultimatum
/ screen YouTube CGTN
Bezsprzecznie, za nami historyczne chwile. Przywódca afgańskich talibów mułła Abdul Ghani Baradara oraz wysłannik USA ds. Afganistanu Zalmay Khalilzad sygnowali porozumienie pokojowe mające zakończyć trwający od 2001 roku konflikt. Doniosłość tej chwili firmował swoją obecnością szef dyplomacji USA Mike Pompeo podnosząc zgodnie z protokołem dyplomatycznym rangę rozmów. Najważniejszy zapis dotyczy redukcji wojsk amerykańskich pod Hindukuszem w okresie następnych 14 miesięcy. Okazało się jednak, że to wymiana jeńców podkreślona w dokumencie jest pierwszą kością niezgody między talibskimi sygnatariuszami a rządem w Kabulu. Afgańscy islamiści ustami swego rzecznika Zabihullaha Mudżahida podkreślili, że jeśli do połowy marca nie zostaną zwolnieni aresztowani talibowie to nie będą siadali do rozmów pokojowych. To, że następcy mułły Omara – twórcy Talibanu, będą – mówiąc dyplomatycznie – trudnym partnerem było wiadomo od lat. Świat obiegła informacja o finalnym podpisaniu porozumienia ale rozmowy pokojowe toczyły się latami, zawieszenia broni były nieaktualne a talibowie nadal dokonywali zamachów. Nie dziwi zatem, że tusz jeszcze nie wysechł a już doszło to wewnątrzafgańskich waśni. Negocjacje trwają a w międzyczasie, w piątek, doszło do terrorystycznego ataku w zachodniej części Kabulu. Ostrzelany został tłum uczestniczący w uroczystościach 25. rocznicy śmierci Abdula Alego Mazariego, przywódcy szyickiej mniejszości Hazarów, który zginął z ręki talibów. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele rządu z premierem Abdullahem Abdullahem na czele. O samej wojnie w Afganistanie i próbach zakończenia jej przez amerykańskiego prezydenta Donalda Trumpa pisałem wiele razy na łamach cyklu artykułów dla tysol.pl. Dla stałych czytelników będzie to zatem oczywiste ale należy odnotować, że budowanie pokoju w Afganistanie będzie procesem bardziej skomplikowanym niż opisano to w mediach. 

Afganistan w dużej mierze zawsze był poligonem zarówno klanowych wojenek jak i starć imperiów. Geograficzne położenie, etniczne zróżnicowanie oraz historia jako dowód, że wcześniejsze dwa argumenty potwierdzają uśpione kłopoty to wystarczająca dowód, że nad Kabulem wiszą nieustanne geopolityczne problemy. Pewnie nie trzeba odwoływać się już do kampanii w drodze „do” Indii Aleksandra Macedońskiego (lata 331-327 p.n.e) czy brytyjskich inwazji w drodze „z” Indii (lata 1839-1842 oraz 1878-1880) by wykazać, że Afganistan jest ziemią wojny na której łatwo o kłopoty. Wystarczy spojrzeć na ostatnie polityczne „epoki” w Kabulu by zrozumieć jak trudno tam o stabilizację. W Polsce Afganistan głównie jest kojarzony z obecną wojną, Osamą bin Ladenem (który nawet nie był Afgańczykiem), oraz z rebelią mudżahedinów przeciwko Armii Radzieckiej w latach osiemdziesiątych. W polskiej publicystyce całkowicie w zapomnienie trafił okres między ucieczką krasnoarmiejców z Afganistanu w 1989 roku a interwencją amerykańską w roku 2001 – po zamachach terrorystycznych Al-Kaidy w Nowym Jorku. To nie było afgańskie międzywojnie. 

Wojskowa historiografia, w zasadzie cały ten okres, określa jako afgańską wojnę domową poszatkowaną na poszczególne etapy. Niezliczona mozaika różnych zbrojnych partii, która rywalizowała o władzę sprawiła, że w pewnym momencie w sposób zaskakujący urosły notowania jednookiego archaicznego mułły Muhammada Omara oraz jego uczniów (właśnie talibów). Od roku 1989 do 1996, czyli do momentu wkroczenia talibów do Kabulu, trwał między postmudżahedinistycznymi ugrupowaniami stały konflikt i próba sił o dominację w Afganistanie. Umoszczenie się talibańskich oddziałów w stolicy i stworzenie emirackiego rządu szariatu i tak w zasadzie tej wojny domowej nie zakończyło. Wszelako wciąż żył niezłomny Ahmad Masud i jego Sojusz Północny. Masud został zamordowany przez islamistów na dwa dni przed zamachami na Word Trade Center, 9 września 2001 roku. Być może to właśnie Lwa Pandższiru zabrakło Amerykanom by nie tylko wygnać talibów z Kabulu, co się udało, ale zadać im ostateczny cios. Wojna rozlała się na osiemnastoletnią kampanię gdzie miasta są, stwierdzając umownie, pod kontrolą rządu w Kabulu i Afgańskiej Narodowej Armii (ANA) a góry i wioski pod kontrolą talibów bo jak oceniają eksperci, rząd kontroluje 57 proc. kraju. Wojna w Afganistanie to dla zachodnich elit nierozwiązywalny kłopot – niepopularna, pochłaniająca miliardy dolarów i życie młodych chłopców i dziewcząt w mundurach, będąca walką o sprawę która nawet nie jest zdefiniowana, bo demokratyczny zwesternizowany Afganistan przez kilkanaście lat wisiał jak miraż na horyzoncie ale wraz kolejnymi ofensywami i spadającymi bombami wcale się nie zbliżał do podchodzącego Amerykanina czy Europejczyka. Zmieniono formułę z misji bojowej na szkoleniową tak by to Afgańczycy sami udźwignęli ciężar odbudowy swego kraju ale zarazem by to oni byli na pierwszej linii frontu walki z talibami. Problem w tym, że to nieustanny impas – rządowe miasta, talibańskie góry. Trzeba oddać Donaldowi Trumpowi, że jako jeden z nielicznych zachodnich polityków postanowił to przeciąć. Pytanie tylko czy kłopot, który za chwilę zwali się na rząd w Kabulu, nie ma rozmiaru głazu spadającego z najwyższego szczytu. 

Nawet jeśli porozumienie okaże się wiążące nie kończy to wojny w Afganistanie jako takiej. Wciąż pod Hindukuszem istnieje ISIS-K, czyli tzw. Państwo Islamskie prowincji Chorosan, radykalna bojówka która na wzór syryjskiej wojny atakuje zarówno rząd jak i talibów. To trzeci „gracz” w konflikcie, w porównaniu do sił ANA i talibów, nieznaczny ale bardzo groźny. Być może takie porozumienie pozwoli na chwilowe zawieszenie broni między oddziałami rządowymi i talibańskimi by zgnieść do końca ISIS w Afganistanie. Afgańskie media podały, że do ostatniego ataku na kabulskie zgromadzenie przyznało się właśnie tzw. Państwo Islamskie. W zamachu zginęło 27 osób. Chociaż wielu może traktować podpis mułły Badara pod porozumieniem pokojowym jako powiew świeżości i zmian w Talibanie to pamiętajmy, że w 2001 roku ryzykowali oni wojnę z największą armią świata byle nie wydać przywódcy Al-Kaidy. Przestrzegałbym przed utożsamianiem dzisiejszego myślenia politycznego rodem z Europy (czy względnie z USA) z bliskowschodnim, anglosaskich motywacji do imperatywu, który kieruje Pasztunami. O tym dlaczego talibowie zgodzili się na porozumienie pokojowe dowiemy się w przyszłości. 

Michał Bruszewski


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe