[Tylko u nas] dr Rafał Brzeski: Kiedy Szczecin będzie niemiecki?

Jak ujawnił portal Money.pl jutro (w czwartek) premier landu Meklemburgia-Pomorze Przednie pani Manuela Schwesig ma konferować z marszałkiem województwa zachodniopomorskiego Olgierdem Geblewiczem, politykiem Platformy Obywatelskiej. Tematem spotkania ma być zrodzona w Niemczech koncepcja połączenia Szczecina z miastami Passewalk i Schwedt w jedną polsko-niemiecką „szczecińską metropolię”. Popularny w północnych Niemczech dziennik Nordkurier uważa ten projekt za świetne rozwiązanie bowiem lokalni mieszkańcy twierdzą, że są zapomniani przez administrację w Berlinie i lekceważeni przez urzędników w stolicy swego landu, Schwerinie, który leży w odległej zachodniej części regionu. Natomiast do Szczecina jest blisko i wygodnie, a więc lepiej by było, aby tam były regionalne urzędy i instytucje. Problem tylko w tym, że Szczecin leży w innym państwie, ale przecież oba państwa są w jednej Unii Europejskiej, działa układ z Schengen i chyba samorządy potrafią znaleźć jakieś rozwiązanie. Zwłaszcza, że koszty mogłyby ponieść władze centralne w Berlinie oraz lokalne w Meklemburgii i Brandenburgii.
 [Tylko u nas] dr Rafał Brzeski: Kiedy Szczecin będzie niemiecki?
/ screen YouTube
Czytaj również: "Berlin nas ignoruje" - Niemcy chcą, żeby ich aglomeracją był Szczecin. Szansa czy zagrożenie?

Przynależność terytorialna Szczecina była od początku kontrowersyjna. Wielka Trójka uzgodniła w Jałcie granicę na Odrze, w Poczdamie po długich targach „dodano” Nysę Łużycką, którą brytyjski premier Winston Churchill mylił z Nysą Kłodzką dopisując w ten sposób Niemcom m.in. Wrocław, Zieloną Górę, Żagań, Legnicę, Lubań, Jelenią Górę i Wałbrzych.  

Prawdziwe kłopoty zaczęły się jednak, gdy doszło do północnego odcinka Odry. W delcie Odry miasto Szczecin praktycznie leży na zachodnim brzegu głównej odnogi. Po przejściu frontu, miastem i portem zarządzała administracja niemiecka. Oficjalne przekazanie miasta władzom polskim nastąpiło późno, bo dopiero 5 lipca 1945 roku. Miesiąc później, w punkcie VIII B protokołu Porozumienia Poczdamskiego z 1 sierpnia 1945 roku Wielka Trójka na ostatnim 13 posiedzeniu zakreśliła – na wniosek Józefa Stalina - linię graniczną „od Morza Bałtyckiego bezpośrednio na zachód od Świnoujścia i dalej wzdłuż rzeki Odry”. Tak miało być aż do „ostatecznego ustalenia zachodniej granicy Polski”.[1]

Amerykański stenogram z konferencji poczdamskiej odnotowuje:

#NOWA_STRONA#

Stalin: „Szczecin pozostaje na terytorium Polski”
Bevin: „Tak. Musimy poinformować Francuzów.”
Stalin: „Tak”
Truman: „Następna kwestia.”[2]

Po dalszych targach, argumentach i dyskusjach, przerywanych walkami z niemieckimi dywersantami, wytyczono w końcu linię graniczną i 4 października 1945 roku zaczęto umieszczanie słupów granicznych i obsadzanie przez władze polskie obszarów zgodnie z ustaleniami Wielkiej Trójki. Od tego czasu legalność rozgraniczenia obrosła bogatą literaturą specjalistów od prawa międzynarodowego. W Niemczech podnoszono „tymczasowość” administracji polskiej. W Polsce argumentowano, że w Porozumieniu Poczdamskim nie ma słowa „tymczasowa”. Moskwa zachowywała milczenie nawet, kiedy w europejskich kołach dyplomatycznych rozeszły się w 1959 roku pogłoski, że jeśli Warszawa nie będzie pokorna, to Kreml może wyrazić zgodę na korektę granicy w rejonie Szczecina. Zirytowany ówczesny I sekretarz KC PZPR Wiesław Gomułka, który był czuły na temat Ziem Zachodnich, skierował ostry list z pretensjami do I sekretarza KC KPZR Nikity Chruszczowa i do programu planowanej wizyty sowieckiego przywódcy kazał włączyć Szczecin oraz ceremonię nadania mu tytułu honorowego obywatela miasta. Rad nie rad Chruszczow oświadczył w trakcie uroczystości, że „słupy graniczne na Odrze i Nysie będą bronione przez nas wszystkich”.[3]

Lata płynęły i chociaż  propaganda zapewniała o bratniej przyjaźni i socjalistycznej współpracy narodów NRD oraz PRL, to jednak realia bywały różne. Skrawek lądu na wyspie Uznam z ujęciem wody pitnej dla Świnoujścia, które zatajono przed komisją graniczną,  Polska wydarła od NRD dopiero latem 1950 r. Rok później uzgodniono wreszcie granicę w rejonie Frankfurtu nad Odrą. Kwestia rozgraniczenia wód terytorialnych okazała się trudniejsza. 

#NOWA_STRONA#

W 1987 roku na świeżej mapie brytyjskiej Admiralicji nr 2150, obejmującej wejście do portu w Świnoujściu pojawiła się adnotacja, że kotwicowisko 2 zostało przesunięte na wschód. Podstawą była nota władz NRD do Admiralicji o nowej linii granicznej „zgodnie z porozumieniem jakie ma być osiągnięte między NRD a Polską”. Korektura, na którą Polska jak sugerowano w nocie się zgodzi, wynikała z rozszerzenia 2 stycznia 1985 roku pasa wód terytorialnych NRD do 12 mil morskich. W obrębie rozszerzonych wód znalazł się tor prowadzący do Świnoujścia oraz jedno z trzech kotwicowisk świnoujskiej redy.  Jednostronna decyzja niemiecka pozbawiała jachty i statki rybackie prawa poruszania się po tych wodach a statki handlowe prawa rzucania kotwicy. Ponadto strona polska traciła prawo pogłębiania toru wodnego prowadzącego do zespołu portowego Szczecin-Świnoujście. Odra nanosi mnóstwo mułu i sytuacja groziła „zadławieniem” Szczecina, do którego nie mogłyby wpływać tak zwane baltimaxy, czyli statki o zanurzeniu masymalnym dla wód Bałtyku. Sytuacja się zaogniała, gdyż ścigacze floty wojennej NRD nękały polskie jachty, które wpływały na formalnie nadal polskie wody terytorialne i płoszyły statki zagranicznych bander. Natomiast inżynierowie portu szczecińskiego zmuszeni byli pogłębiać tor wodny najpotężniejszą pogłębiarką, której wschodnioniemieckie jednostki nic nie mogły uczynić. Biskup Szczecina Kazimierz Majdański mówił w kazaniu o „ponownie płonącej granicy” a do marynarskiej legendy przeszedł kapitan polskiego statku, który na żądanie niemieckiego ścigacza, aby opuścił wody terytorialne NRD przełączył nadajnik na ogólnie dostępną częstotliwość międzynarodową i pełną mocą radiostacji nadał „nie było mnie długo w kraju, czy jesteśmy w stanie wojny?”. Przepychanka wsparta przez korespondentów mediów zagranicznych, w tym głównie Baltimore Sun, którzy nie lubili rządowego rzecznika Jerzego Urbana trwała kilka miesięcy. W lipcu 1987 roku na mapach Admiralicji  przywrócono dawne dane. [4]

Próba odcięcia Świnoujścia od wody pitnej, usiłowanie „zadławienia” Szczecina w interesie portu w Rostocku, tworzenie polsko-niemieckiej „metropolii szczecińskiej”, radosny korowód i tańce z delegacją niemiecką na ulicach „wolnego miasta” Gdańska z okazji „świętowania” rozpoczęcia II wojny światowej, poparcie posła mniejszości niemieckiej dla gdańskich  władz, teoretycznie artystyczny projekt Słubfurt, czyli polsko-niemieckie miasto mix Frankfurtu nad Odrą i Słubic, z polsko-niemieckim żargonem oraz nadającym w tym żargonie Radiem Słupfurt wpisują się w opinię prezesa Reichsbanku Hjalmara Schachta, który już w 1926 roku oceniał, że „pokojowe zrewidowanie sprawy polskiej granicy zachodniej nie będzie możliwe bez doprowadzenia Polski do stanu bezsilności w dziedzinie gospodarczej i finansowej.5 Ówczesna opinia Schachta znalazła odzwierciedlenie w instrukcji dla niemieckiej służby dyplomatycznej z 19 kwietnia 1926 roku,  w której zapisano, że rachuby na gotowość Warszawy do odstąpienia swych terytoriów będą możliwe dopiero, gdy Polska zostanie doprowadzona do stanu całkowitej bezsilności.6 

#NOWA_STRONA#

Wiele wskazuje, że ponad 90 lat później gdzieś na poziomie decyzyjnym uznano że Polska w najbliższych latach się nie zmieni i nie ma co dłużej czekać na „stan całkowitej bezsilności”. Postanowiono więc zaryzykować rzut na taśmę i uruchomić posiadane aktywa zanim rozwieją się marzenia o pokojowej rewizji terytorialnej. 

#NOWA_STRONA#

Rafał Brzeski

1.  https://www.nato.int/ebookshop/video/declassified/doc_files/Potsdam%20Agreement.pdf
2. The Conference of Berlin (the Potsdam Conference), 1945, Waszyngton, DC, U.S. Government Printing Office, 1945, str. 534 
3.  Skrzypek, Andrzej, Mechanizmy autonomii. Stosunki polsko - radzieckie 1956 - 1965, Pułtusk, Wyższa Szkoła Humanistyczna, 2005, str. 203
4. Archiwum autora.

 

Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Dramat w Niemczech. Polka wśród ofiar śmiertelnych z ostatniej chwili
Dramat w Niemczech. Polka wśród ofiar śmiertelnych

47-letnia Polka jest jedną z ofiar śmiertelnych wypadku autobusowego, do którego doszło w środę na autostradzie A9 w pobliżu Lipska na wschodzie Niemiec. Policja przekazała w czwartek informacje na temat tożsamości trzech spośród czterech osób zabitych w wypadku.

Dziwne zachowanie Kołodziejczaka na spotkaniu z Ukraińcami. Jest reakcja wiceministra z ostatniej chwili
Dziwne zachowanie Kołodziejczaka na spotkaniu z Ukraińcami. Jest reakcja wiceministra

W środę i w czwartek przedstawiciele resortów infrastruktury, funduszy, rozwoju, finansów, aktywów państwowych oraz rolnictwa uczestniczyli w spotkaniach ze stroną ukraińską. W sieci Ukraińcy opublikowali zdjęcie z nietypową pozą Michała Kołodziejczaka. Jest reakcja wiceministra.

Zełenski: Nie mamy już prawie artylerii z ostatniej chwili
Zełenski: Nie mamy już prawie artylerii

Rosja na 100 proc. wykorzystuje przerwę we wsparciu USA dla Ukrainy; nie mamy już prawie w ogóle artylerii - powiedział w wyemitowanym w czwartek wywiadzie dla amerykańskiej telewizji CBS prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Ostrzegł, że bez amerykańskiego wsparcia Ukraina przegra, a wojna bardzo szybko może "przyjść do Europy".

Dramatyczne wyznanie Zbigniewa Ziobry z ostatniej chwili
Dramatyczne wyznanie Zbigniewa Ziobry

"Choroba bardzo przyspieszyła. W ciągu miesiąca schudłem 10 kilogramów, pojawiły się bardzo mocne bóle i towarzyszył mi coraz większy problem z głosem" - powiedział w programie "Debata Dnia" o stanie swojego zdrowia Zbigniew Ziobro.

Naukowy wieczór z dr Kaweckim: Przez 10 lat Polak nominował do Nobla z fizyki Wiadomości
Naukowy wieczór z dr Kaweckim: Przez 10 lat Polak nominował do Nobla z fizyki

Przez ponad 10 lat Polak formalnie nominował do Nagród Nobla z fizyki! To pierwszy przypadek, gdy opinia publiczna się o tym dowiaduje.

Były minister Tuska zaatakował Dominika Tarczyńskiego: Bedzie miał proces z ostatniej chwili
Były minister Tuska zaatakował Dominika Tarczyńskiego: "Bedzie miał proces"

Były minister finansów, Jan Vincent Rostowski zaatakował na Twitterze [X] Dominika Tarczyńskiego. "Będzie miał proces za publikowanie obrzydliwych fake newsów" - odpowiada europoseł Prawa i Sprawiedliwości

Adam Bodnar powinien podać się do dymisji z ostatniej chwili
"Adam Bodnar powinien podać się do dymisji"

Radosław Fogiel, poseł PiS uważa, że służby złamały prawo, wchodząc do domu b. ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry. Jak mówił w czwartek w Studiu PAP, w jego ocenie prokurator Marzena Kowalska i szef MS Adam Bodnar powinni za to ponieść odpowiedzialność i podać się do dymisji.

Ukraińcy opublikowali specyficzne zdjęcie Kołodziejczaka. Zachowywał się dziwnie. Wybiegał z pokoju, pociągał nosem z ostatniej chwili
Ukraińcy opublikowali specyficzne zdjęcie Kołodziejczaka. "Zachowywał się dziwnie. Wybiegał z pokoju, pociągał nosem"

W środę i w czwartek przedstawiciele resortów infrastruktury, funduszy, rozwoju, finansów, aktywów państwowych oraz rolnictwa uczestniczyli w spotkaniach ze stroną ukraińską. W sieci Ukraińcy opublikowali zdjęcie z nietypową pozą Michała Kołodziejczaka.

Zastępca Bodnara: Co Pan zamierza zrobić Panie Ministrze? Wiadomości
Zastępca Bodnara: Co Pan zamierza zrobić Panie Ministrze?

Dziś opinią publiczną wstrząsnęły fakty przedstawione w artykule Patryka Słowika "Sienkiewicz, Wrzosek, Wolne Sądy i wniosek. Jak prokurator walczyła o wolne media". Neoprokuratura opublikowała komunikat o tym, że zajmuje się opisanym w artykule wątkami. Do sprawy odniósł się również prokurator Michał Ostrowski, powołany za czasów Zbigniewa Ziobry, ale pełniący nadal obowiązki, zastępca Prokuratora Generalnego. Prokuratorem Generalnym, wbrew zapowiedziom rozdzielenia tych funkcji, jest obecnie minister sprawiedliwości Adam Bodnar.

Rosyjski myślwiec zestrzelony z ostatniej chwili
Rosyjski myślwiec zestrzelony

Rosyjski myśliwiec Su-35 runął w czwartek do morza w pobliżu Sewastopola na okupowanym przez Rosję Krymie; według wstępnych doniesień pilot przeżył, a maszyna mogła zostać zestrzelona omyłkowo przez rosyjską obronę przeciwlotniczą - podało Radio Swoboda.

REKLAMA

[Tylko u nas] dr Rafał Brzeski: Kiedy Szczecin będzie niemiecki?

Jak ujawnił portal Money.pl jutro (w czwartek) premier landu Meklemburgia-Pomorze Przednie pani Manuela Schwesig ma konferować z marszałkiem województwa zachodniopomorskiego Olgierdem Geblewiczem, politykiem Platformy Obywatelskiej. Tematem spotkania ma być zrodzona w Niemczech koncepcja połączenia Szczecina z miastami Passewalk i Schwedt w jedną polsko-niemiecką „szczecińską metropolię”. Popularny w północnych Niemczech dziennik Nordkurier uważa ten projekt za świetne rozwiązanie bowiem lokalni mieszkańcy twierdzą, że są zapomniani przez administrację w Berlinie i lekceważeni przez urzędników w stolicy swego landu, Schwerinie, który leży w odległej zachodniej części regionu. Natomiast do Szczecina jest blisko i wygodnie, a więc lepiej by było, aby tam były regionalne urzędy i instytucje. Problem tylko w tym, że Szczecin leży w innym państwie, ale przecież oba państwa są w jednej Unii Europejskiej, działa układ z Schengen i chyba samorządy potrafią znaleźć jakieś rozwiązanie. Zwłaszcza, że koszty mogłyby ponieść władze centralne w Berlinie oraz lokalne w Meklemburgii i Brandenburgii.
 [Tylko u nas] dr Rafał Brzeski: Kiedy Szczecin będzie niemiecki?
/ screen YouTube
Czytaj również: "Berlin nas ignoruje" - Niemcy chcą, żeby ich aglomeracją był Szczecin. Szansa czy zagrożenie?

Przynależność terytorialna Szczecina była od początku kontrowersyjna. Wielka Trójka uzgodniła w Jałcie granicę na Odrze, w Poczdamie po długich targach „dodano” Nysę Łużycką, którą brytyjski premier Winston Churchill mylił z Nysą Kłodzką dopisując w ten sposób Niemcom m.in. Wrocław, Zieloną Górę, Żagań, Legnicę, Lubań, Jelenią Górę i Wałbrzych.  

Prawdziwe kłopoty zaczęły się jednak, gdy doszło do północnego odcinka Odry. W delcie Odry miasto Szczecin praktycznie leży na zachodnim brzegu głównej odnogi. Po przejściu frontu, miastem i portem zarządzała administracja niemiecka. Oficjalne przekazanie miasta władzom polskim nastąpiło późno, bo dopiero 5 lipca 1945 roku. Miesiąc później, w punkcie VIII B protokołu Porozumienia Poczdamskiego z 1 sierpnia 1945 roku Wielka Trójka na ostatnim 13 posiedzeniu zakreśliła – na wniosek Józefa Stalina - linię graniczną „od Morza Bałtyckiego bezpośrednio na zachód od Świnoujścia i dalej wzdłuż rzeki Odry”. Tak miało być aż do „ostatecznego ustalenia zachodniej granicy Polski”.[1]

Amerykański stenogram z konferencji poczdamskiej odnotowuje:

#NOWA_STRONA#

Stalin: „Szczecin pozostaje na terytorium Polski”
Bevin: „Tak. Musimy poinformować Francuzów.”
Stalin: „Tak”
Truman: „Następna kwestia.”[2]

Po dalszych targach, argumentach i dyskusjach, przerywanych walkami z niemieckimi dywersantami, wytyczono w końcu linię graniczną i 4 października 1945 roku zaczęto umieszczanie słupów granicznych i obsadzanie przez władze polskie obszarów zgodnie z ustaleniami Wielkiej Trójki. Od tego czasu legalność rozgraniczenia obrosła bogatą literaturą specjalistów od prawa międzynarodowego. W Niemczech podnoszono „tymczasowość” administracji polskiej. W Polsce argumentowano, że w Porozumieniu Poczdamskim nie ma słowa „tymczasowa”. Moskwa zachowywała milczenie nawet, kiedy w europejskich kołach dyplomatycznych rozeszły się w 1959 roku pogłoski, że jeśli Warszawa nie będzie pokorna, to Kreml może wyrazić zgodę na korektę granicy w rejonie Szczecina. Zirytowany ówczesny I sekretarz KC PZPR Wiesław Gomułka, który był czuły na temat Ziem Zachodnich, skierował ostry list z pretensjami do I sekretarza KC KPZR Nikity Chruszczowa i do programu planowanej wizyty sowieckiego przywódcy kazał włączyć Szczecin oraz ceremonię nadania mu tytułu honorowego obywatela miasta. Rad nie rad Chruszczow oświadczył w trakcie uroczystości, że „słupy graniczne na Odrze i Nysie będą bronione przez nas wszystkich”.[3]

Lata płynęły i chociaż  propaganda zapewniała o bratniej przyjaźni i socjalistycznej współpracy narodów NRD oraz PRL, to jednak realia bywały różne. Skrawek lądu na wyspie Uznam z ujęciem wody pitnej dla Świnoujścia, które zatajono przed komisją graniczną,  Polska wydarła od NRD dopiero latem 1950 r. Rok później uzgodniono wreszcie granicę w rejonie Frankfurtu nad Odrą. Kwestia rozgraniczenia wód terytorialnych okazała się trudniejsza. 

#NOWA_STRONA#

W 1987 roku na świeżej mapie brytyjskiej Admiralicji nr 2150, obejmującej wejście do portu w Świnoujściu pojawiła się adnotacja, że kotwicowisko 2 zostało przesunięte na wschód. Podstawą była nota władz NRD do Admiralicji o nowej linii granicznej „zgodnie z porozumieniem jakie ma być osiągnięte między NRD a Polską”. Korektura, na którą Polska jak sugerowano w nocie się zgodzi, wynikała z rozszerzenia 2 stycznia 1985 roku pasa wód terytorialnych NRD do 12 mil morskich. W obrębie rozszerzonych wód znalazł się tor prowadzący do Świnoujścia oraz jedno z trzech kotwicowisk świnoujskiej redy.  Jednostronna decyzja niemiecka pozbawiała jachty i statki rybackie prawa poruszania się po tych wodach a statki handlowe prawa rzucania kotwicy. Ponadto strona polska traciła prawo pogłębiania toru wodnego prowadzącego do zespołu portowego Szczecin-Świnoujście. Odra nanosi mnóstwo mułu i sytuacja groziła „zadławieniem” Szczecina, do którego nie mogłyby wpływać tak zwane baltimaxy, czyli statki o zanurzeniu masymalnym dla wód Bałtyku. Sytuacja się zaogniała, gdyż ścigacze floty wojennej NRD nękały polskie jachty, które wpływały na formalnie nadal polskie wody terytorialne i płoszyły statki zagranicznych bander. Natomiast inżynierowie portu szczecińskiego zmuszeni byli pogłębiać tor wodny najpotężniejszą pogłębiarką, której wschodnioniemieckie jednostki nic nie mogły uczynić. Biskup Szczecina Kazimierz Majdański mówił w kazaniu o „ponownie płonącej granicy” a do marynarskiej legendy przeszedł kapitan polskiego statku, który na żądanie niemieckiego ścigacza, aby opuścił wody terytorialne NRD przełączył nadajnik na ogólnie dostępną częstotliwość międzynarodową i pełną mocą radiostacji nadał „nie było mnie długo w kraju, czy jesteśmy w stanie wojny?”. Przepychanka wsparta przez korespondentów mediów zagranicznych, w tym głównie Baltimore Sun, którzy nie lubili rządowego rzecznika Jerzego Urbana trwała kilka miesięcy. W lipcu 1987 roku na mapach Admiralicji  przywrócono dawne dane. [4]

Próba odcięcia Świnoujścia od wody pitnej, usiłowanie „zadławienia” Szczecina w interesie portu w Rostocku, tworzenie polsko-niemieckiej „metropolii szczecińskiej”, radosny korowód i tańce z delegacją niemiecką na ulicach „wolnego miasta” Gdańska z okazji „świętowania” rozpoczęcia II wojny światowej, poparcie posła mniejszości niemieckiej dla gdańskich  władz, teoretycznie artystyczny projekt Słubfurt, czyli polsko-niemieckie miasto mix Frankfurtu nad Odrą i Słubic, z polsko-niemieckim żargonem oraz nadającym w tym żargonie Radiem Słupfurt wpisują się w opinię prezesa Reichsbanku Hjalmara Schachta, który już w 1926 roku oceniał, że „pokojowe zrewidowanie sprawy polskiej granicy zachodniej nie będzie możliwe bez doprowadzenia Polski do stanu bezsilności w dziedzinie gospodarczej i finansowej.5 Ówczesna opinia Schachta znalazła odzwierciedlenie w instrukcji dla niemieckiej służby dyplomatycznej z 19 kwietnia 1926 roku,  w której zapisano, że rachuby na gotowość Warszawy do odstąpienia swych terytoriów będą możliwe dopiero, gdy Polska zostanie doprowadzona do stanu całkowitej bezsilności.6 

#NOWA_STRONA#

Wiele wskazuje, że ponad 90 lat później gdzieś na poziomie decyzyjnym uznano że Polska w najbliższych latach się nie zmieni i nie ma co dłużej czekać na „stan całkowitej bezsilności”. Postanowiono więc zaryzykować rzut na taśmę i uruchomić posiadane aktywa zanim rozwieją się marzenia o pokojowej rewizji terytorialnej. 

#NOWA_STRONA#

Rafał Brzeski

1.  https://www.nato.int/ebookshop/video/declassified/doc_files/Potsdam%20Agreement.pdf
2. The Conference of Berlin (the Potsdam Conference), 1945, Waszyngton, DC, U.S. Government Printing Office, 1945, str. 534 
3.  Skrzypek, Andrzej, Mechanizmy autonomii. Stosunki polsko - radzieckie 1956 - 1965, Pułtusk, Wyższa Szkoła Humanistyczna, 2005, str. 203
4. Archiwum autora.

 


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe