Jak Sąd Najwyższy tłumaczy wyrok w sprawie drukarza, który odmówił usług dla fundacji LGBT?

Kilka tygodni temu informowaliśmy o decyzji Sądu Najwyższego oddalającej kasację Prokuratora Generalnego w sprawie łódzkiego drukarza, który odmówił wydruku materiałów promujących działalność organizacji LGBT. Sąd Najwyższy podtrzymał tym samym wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi. Prezentujemy uzasadnienie ostatniego wyroku wraz z komentarzem do niego. Orzeczenie Sądu Najwyższego nie zamknęło, jednak drogi do oczyszczenia drukarza. Prawnicy Instytutu Ordo Iuris złożyli skargę w Trybunale Konstytucyjnym, domagając się stwierdzenia niezgodności z ustawą zasadniczą przepisu uchwalonego w okresie trwania reżimu komunistycznego na podstawie, którego skazano przedsiębiorcę.
 Jak Sąd Najwyższy tłumaczy wyrok w sprawie drukarza, który odmówił usług dla fundacji LGBT?
/ morguefile.com

Sąd Najwyższy wskazał, że w sprawie obwinionego Adama J. doszło do zawarcia umowy o dzieło między Fundacją LGBT a spółką zatrudniającą drukarza. Stąd – w ocenie Sądu – zasada swobody zawierania umów czy wolności gospodarczej nie może uzasadniać odmowy wykonania usługi poligraficznej przez zobowiązanego drukarza, ponieważ odmowę poprzedziła umowa o dzieło zawarta w ramach wolności gospodarczej i swobody zawierania umów. Tym samym Sąd Najwyższy odrzucił argumentację prawników Ordo Iuris, którzy podkreślali, że między drukarnią a Fundacją LGBT trwały negocjacje i umowa nie została jeszcze zawarta. Sąd Najwyższy – nawet odmiennie oceniając stan faktyczny – zgodnie z przepisami procedury, był związany ustaleniami Sądu Okręgowego w Łodzi.

Co istotne, Sąd Najwyższy wskazał, że przekonania religijne mogą stanowić uzasadnioną przyczynę odmowy świadczenia, co uniemożliwiałoby ukaranie odmawiającego za wykroczenie z art. 138 k.w. Organ przyznał, że „uzasadniona odmowa w rozumieniu art. 138 k.w. mogłaby np. wystąpić także w sytuacji drukarza, który jako katolik otrzymuje zlecenia na wydrukowanie reklamy propagującej treści oczywiście sprzeczne z zasadami jego wiary”.  Sąd Najwyższy stwierdził że w przedmiotowej sprawie obwiniony nie miał uzasadnionego powodu do odmowy dokonania wydruku, ponieważ jego działanie było odtwórcze i wiązało się z wykonywaniem czynności technicznych. Nadto treść projektu wskazywała, że roll – up miał informować o istnieniu Fundacji, poprzez zamieszczenie jej nazwy oraz adresu internetowego. Zdaniem Sądu Najwyższego przesłanie grafiki miało charakter neutralny i z tego powodu grafika nie mogła naruszać przekonań religijnych obwinionego. 

Sąd Najwyższy podkreślił, że nie jest wykluczona sytuacja w której osoba zobowiązana do świadczenia usługi wykonująca prace artystyczne, np. malarz czy rzeźbiarz manifestująca swoją przynależność do określonej wspólnoty religijnej i żyjąca według jej kanonów, mając bezpośredni wpływ na ostateczny kształt usługi poprzez zaangażowanie swojej wrażliwości oraz norm moralnych czy obyczajowych, które respektuje, może odmówić wykonania tej pracy, gdy jej przekonania religijne i godność twórcy w konkretnym przypadku są wartością wyższą od innych, które zostałyby naruszone np. od zakazu dyskryminacji.

Sąd Najwyższy akceptuje pogląd, że źródłem obowiązku wynikającego z art. 138  k.w. jest już fakt zawodowego świadczenia usług. Organ uznał też, że przekonań religijnych, które legły u podstaw odmowy świadczenia przez obwinionego, nie należy utożsamiać z konfliktem sumienia, który jest pojęciem szerszym. Konflikt sumienia może wystąpić także u osób o poglądach ateistycznych i jego podłożem mogą być nie tylko powody religijne. Zdaniem Sądu „działanie podjęte wbrew przekonaniom religijnym zazwyczaj powoduje konflikt sumienia i wkracza w konstytucyjną wolność sumienia określoną w art. 53 ust. 1 konstytucji RP.” Sąd Najwyższy zwraca uwagę, że „użyty w art. 138 k.w. termin „uzasadniona przyczyna odmowy świadczenia” jest terminem o nieostrym zakresie – tzw. terminem niedookreślonym, ponieważ nie sposób opracować zamknięty katalog przyczyn dla których odmowa świadczenia jest uzasadniona. Dlatego też należy uznać, że znamię to ma charakter otwarty, albowiem mieści w sobie w szerokie spectrum przyczyn. W konsekwencji należy uznać że sformułowanie „uzasadniona przyczyna” w rozumieniu art. 138 k.w., jako okoliczność usprawiedliwiająca odstąpienie zobowiązanego od wykonania świadczenia, stanowi rodzaj klauzuli generalnej, która przy ocenie motywacji zobowiązanego pozwala na porównywanie różnych wartości, które legły u podstaw odmowy. Klauzula ta umożliwia również stosowanie kryteriów pozaprawnych, w postaci norm moralnych, obyczajowych i religijnych”. 

„Z powyższych względów należy uznać że o ile przy wykonywaniu konkretnej usługi powstaje konflikt podstawowych wolności i praw między usługodawcą, a konsumentem to w pojęciu „uzasadnionej przyczyny użytym w art. 138 k.w. mieszczą się również przekonania religijne, co oznacza, że gdy pozostają one w sprzeczności z cechami i charakterem usługi, wolno odmówić wykonania takiego świadczenia, nawet jeżeli pozostają one w konflikcie z innymi wartościami, w tym także konstytucyjnymi, takimi jak zakaz dyskryminacji. Natomiast odmowy wykonania świadczenia nie mogą uzasadniać indywidualne przymioty osób (np. wyznanie religijne, manifestowane poglądy czy preferencje seksualne) na rzecz których usługę tę określony podmiot zobowiązany jest wykonać”. 

Orzeczenie Sądu Najwyższego nie zamknęło drogi do oczyszczenia Adama J. od zarzutów popełnienia wykroczenia. 12 września 2017 r. prawnicy Instytutu Ordo Iuris złożyli w Trybunale Konstytucyjnym skargę konstytucyjną, domagając się stwierdzenia niezgodności z ustawą zasadniczą przepisu uchwalonego w okresie trwania reżimu komunistycznego w Polsce. Obecnie skarga jest w fazie wstępnego rozpoznania (sygn. Ts 179/17). Niezależnie od interwencji Ordo Iuris, z podobnym wnioskiem do Trybunału zwrócił się Prokurator Generalny. 


Źródło: Ordo Iouris 

kos


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Sondaż: Wojska NATO na Ukrainie? Polacy odpowiedzieli z ostatniej chwili
Sondaż: Wojska NATO na Ukrainie? Polacy odpowiedzieli

Z sondażu IBRiS przeprowadzonego na zlecenie „Rzeczpospolitej” wynika, że 74,8 proc. badanych nie chce, aby do Ukrainy zostali wysłani żołnierze polscy oraz z krajów NATO. Za takim rozwiązaniem jest tylko 10,2 proc. pytanych, a 15 proc. nie ma zdania - podaje czwartkowa "Rzeczpospolita".

Wraca skandal wokół przejęcia TVP. Jest komunikat neoprokuratury z ostatniej chwili
Wraca skandal wokół przejęcia TVP. Jest komunikat neoprokuratury

"W nawiązaniu do dzisiejszego artykułu red. Patryka Słowika pt. "Sienkiewicz, Wrzosek, Wolne Sądy i wniosek. Jak prokurator walczyła o wolne media" informuję, iż Wydział Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej prowadzi śledztwo" - brzmi komunikat opublikowany przez prok. Przemysława Nowaka, rzecznika prasowego Prokuratury Krajowej. 

Dramat w Pałacu Buckingham. Ekspert zabrał głos ws. księżnej Kate z ostatniej chwili
Dramat w Pałacu Buckingham. Ekspert zabrał głos ws. księżnej Kate

Kilka miesięcy temu media obiegła informacja o problemach zdrowotnych księżnej Kate, która trafiła do szpitala. Żona księcia Williama musiała przejść pilną operację jamy brzusznej. Brytyjczycy zamartwiają się o swoją ulubienicę, nie brakuje również spekulacji, które mnożą się wśród lekarzy.

Wraca skandal wokół przejęcia TVP. Jest komentarz zastępcy Bodnara z ostatniej chwili
Wraca skandal wokół przejęcia TVP. Jest komentarz zastępcy Bodnara

"Oto odpolitycznienie prokuratury w praktyce. Oto jej nowe kadry. Patrzcie na to, prokuratorzy. Patrzcie i wyciągajcie wnioski" - pisze na platformie X Michał Ostrowski, zastępca Prokuratora Generalnego Adama Bodnara, powołany na to stanowisko jeszcze za czasów poprzedniego Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobry.

Trwają poszukiwania defektoskopu. Wyznaczono nagrodę z ostatniej chwili
Trwają poszukiwania defektoskopu. Wyznaczono nagrodę

Niedawno media obiegła informacja o zaginięciu defektoskopu. Urządzenie to może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia. Wyznaczono nagrodę za jego znalezienie. 

3 lata więzienia za „nawoływanie do nienawiści ze względu na orientację”. Szykują się zmiany w kodeksie karnym z ostatniej chwili
3 lata więzienia za „nawoływanie do nienawiści ze względu na orientację”. Szykują się zmiany w kodeksie karnym

Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt dot. zmian w kodeksie karnym zaproponowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Resort próbuje przeforsować zaostrzenie przepisów w sprawie tzw. mowy nienawiści.

Wpadka Igi Świątek przed kamerą. Sieć obiegło nagranie z ostatniej chwili
Wpadka Igi Świątek przed kamerą. Sieć obiegło nagranie

Iga Świątek ukończyła zmagania w turnieju WTA w Miami. Przegrała w meczu z Rosjanką Jekateriną Aleksandrową 4:6, 2:6. Przez dłuższy czas utrzymywała się jednak na prowadzeniu i zachwycała publiczność. Tenisistka w czasie pracy nad materiałem do oficjalnego kanału WTA zaliczyła zabawną wpadkę. Została ona uwieczniona na krótkim nagraniu.

Odwołanie gen. Gromadzińskiego. Szef MON zabiera głos z ostatniej chwili
Odwołanie gen. Gromadzińskiego. Szef MON zabiera głos

Nasi sojusznicy zostali poinformowani o odwołaniu gen. Jarosława Gromadzińskiego ze stanowiska dowódcy Eurokorpusu z odpowiednim wyprzedzeniem - powiedział w czwartek szef MON Władysław Kosiniak Kamysz. Zapewnił, że "nie ma żadnego zaniepokojenia między nami a sojusznikami".

Neoprokuratura usiłuje zastraszyć adwokata Fundacji Profeto? z ostatniej chwili
Neoprokuratura usiłuje zastraszyć adwokata Fundacji Profeto?

Mec. Krzysztof Wąsowski, adwokat Fundacji Profeto, opisuje w mediach społecznościowych szokujące zachowanie prokuratorów po zatrzymaniu ks. Michała O., którzy mieli namawiać go, aby… zrezygnował z obrony duchownego. 

Szef KPRM: Nie należy się spodziewać, że konsultacje z Ukrainą przyniosą jakiś przełom z ostatniej chwili
Szef KPRM: Nie należy się spodziewać, że konsultacje z Ukrainą przyniosą jakiś przełom

– Nie należy się spodziewać, że czwartkowe polsko-ukraińskie konsultacje międzyrządowe przyniosą jakiś przełom; w sprawie rolnictwa stanowiska są rozbieżne. Ważne, że prowadzimy dialog, ale stan rozmów nie jest jeszcze zadowalający – powiedział PAP szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jan Grabiec.

REKLAMA

Jak Sąd Najwyższy tłumaczy wyrok w sprawie drukarza, który odmówił usług dla fundacji LGBT?

Kilka tygodni temu informowaliśmy o decyzji Sądu Najwyższego oddalającej kasację Prokuratora Generalnego w sprawie łódzkiego drukarza, który odmówił wydruku materiałów promujących działalność organizacji LGBT. Sąd Najwyższy podtrzymał tym samym wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi. Prezentujemy uzasadnienie ostatniego wyroku wraz z komentarzem do niego. Orzeczenie Sądu Najwyższego nie zamknęło, jednak drogi do oczyszczenia drukarza. Prawnicy Instytutu Ordo Iuris złożyli skargę w Trybunale Konstytucyjnym, domagając się stwierdzenia niezgodności z ustawą zasadniczą przepisu uchwalonego w okresie trwania reżimu komunistycznego na podstawie, którego skazano przedsiębiorcę.
 Jak Sąd Najwyższy tłumaczy wyrok w sprawie drukarza, który odmówił usług dla fundacji LGBT?
/ morguefile.com

Sąd Najwyższy wskazał, że w sprawie obwinionego Adama J. doszło do zawarcia umowy o dzieło między Fundacją LGBT a spółką zatrudniającą drukarza. Stąd – w ocenie Sądu – zasada swobody zawierania umów czy wolności gospodarczej nie może uzasadniać odmowy wykonania usługi poligraficznej przez zobowiązanego drukarza, ponieważ odmowę poprzedziła umowa o dzieło zawarta w ramach wolności gospodarczej i swobody zawierania umów. Tym samym Sąd Najwyższy odrzucił argumentację prawników Ordo Iuris, którzy podkreślali, że między drukarnią a Fundacją LGBT trwały negocjacje i umowa nie została jeszcze zawarta. Sąd Najwyższy – nawet odmiennie oceniając stan faktyczny – zgodnie z przepisami procedury, był związany ustaleniami Sądu Okręgowego w Łodzi.

Co istotne, Sąd Najwyższy wskazał, że przekonania religijne mogą stanowić uzasadnioną przyczynę odmowy świadczenia, co uniemożliwiałoby ukaranie odmawiającego za wykroczenie z art. 138 k.w. Organ przyznał, że „uzasadniona odmowa w rozumieniu art. 138 k.w. mogłaby np. wystąpić także w sytuacji drukarza, który jako katolik otrzymuje zlecenia na wydrukowanie reklamy propagującej treści oczywiście sprzeczne z zasadami jego wiary”.  Sąd Najwyższy stwierdził że w przedmiotowej sprawie obwiniony nie miał uzasadnionego powodu do odmowy dokonania wydruku, ponieważ jego działanie było odtwórcze i wiązało się z wykonywaniem czynności technicznych. Nadto treść projektu wskazywała, że roll – up miał informować o istnieniu Fundacji, poprzez zamieszczenie jej nazwy oraz adresu internetowego. Zdaniem Sądu Najwyższego przesłanie grafiki miało charakter neutralny i z tego powodu grafika nie mogła naruszać przekonań religijnych obwinionego. 

Sąd Najwyższy podkreślił, że nie jest wykluczona sytuacja w której osoba zobowiązana do świadczenia usługi wykonująca prace artystyczne, np. malarz czy rzeźbiarz manifestująca swoją przynależność do określonej wspólnoty religijnej i żyjąca według jej kanonów, mając bezpośredni wpływ na ostateczny kształt usługi poprzez zaangażowanie swojej wrażliwości oraz norm moralnych czy obyczajowych, które respektuje, może odmówić wykonania tej pracy, gdy jej przekonania religijne i godność twórcy w konkretnym przypadku są wartością wyższą od innych, które zostałyby naruszone np. od zakazu dyskryminacji.

Sąd Najwyższy akceptuje pogląd, że źródłem obowiązku wynikającego z art. 138  k.w. jest już fakt zawodowego świadczenia usług. Organ uznał też, że przekonań religijnych, które legły u podstaw odmowy świadczenia przez obwinionego, nie należy utożsamiać z konfliktem sumienia, który jest pojęciem szerszym. Konflikt sumienia może wystąpić także u osób o poglądach ateistycznych i jego podłożem mogą być nie tylko powody religijne. Zdaniem Sądu „działanie podjęte wbrew przekonaniom religijnym zazwyczaj powoduje konflikt sumienia i wkracza w konstytucyjną wolność sumienia określoną w art. 53 ust. 1 konstytucji RP.” Sąd Najwyższy zwraca uwagę, że „użyty w art. 138 k.w. termin „uzasadniona przyczyna odmowy świadczenia” jest terminem o nieostrym zakresie – tzw. terminem niedookreślonym, ponieważ nie sposób opracować zamknięty katalog przyczyn dla których odmowa świadczenia jest uzasadniona. Dlatego też należy uznać, że znamię to ma charakter otwarty, albowiem mieści w sobie w szerokie spectrum przyczyn. W konsekwencji należy uznać że sformułowanie „uzasadniona przyczyna” w rozumieniu art. 138 k.w., jako okoliczność usprawiedliwiająca odstąpienie zobowiązanego od wykonania świadczenia, stanowi rodzaj klauzuli generalnej, która przy ocenie motywacji zobowiązanego pozwala na porównywanie różnych wartości, które legły u podstaw odmowy. Klauzula ta umożliwia również stosowanie kryteriów pozaprawnych, w postaci norm moralnych, obyczajowych i religijnych”. 

„Z powyższych względów należy uznać że o ile przy wykonywaniu konkretnej usługi powstaje konflikt podstawowych wolności i praw między usługodawcą, a konsumentem to w pojęciu „uzasadnionej przyczyny użytym w art. 138 k.w. mieszczą się również przekonania religijne, co oznacza, że gdy pozostają one w sprzeczności z cechami i charakterem usługi, wolno odmówić wykonania takiego świadczenia, nawet jeżeli pozostają one w konflikcie z innymi wartościami, w tym także konstytucyjnymi, takimi jak zakaz dyskryminacji. Natomiast odmowy wykonania świadczenia nie mogą uzasadniać indywidualne przymioty osób (np. wyznanie religijne, manifestowane poglądy czy preferencje seksualne) na rzecz których usługę tę określony podmiot zobowiązany jest wykonać”. 

Orzeczenie Sądu Najwyższego nie zamknęło drogi do oczyszczenia Adama J. od zarzutów popełnienia wykroczenia. 12 września 2017 r. prawnicy Instytutu Ordo Iuris złożyli w Trybunale Konstytucyjnym skargę konstytucyjną, domagając się stwierdzenia niezgodności z ustawą zasadniczą przepisu uchwalonego w okresie trwania reżimu komunistycznego w Polsce. Obecnie skarga jest w fazie wstępnego rozpoznania (sygn. Ts 179/17). Niezależnie od interwencji Ordo Iuris, z podobnym wnioskiem do Trybunału zwrócił się Prokurator Generalny. 


Źródło: Ordo Iouris 

kos



Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe