Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 20: dostęp do podstawowych usług

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 20: dostęp do podstawowych usług
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna

Każdy ma prawo dostępu do podstawowych usług dobrej jakości, w tym wody, urządzeń sanitarnych, energii, transportu, usług finansowych i usług łączności cyfrowej. Osoby potrzebujące otrzymają wsparcie w zakresie dostępu do tych usług.
 
W ramach Filaru ustanowiono prawo do podstawowych usług i określono niewyczerpujący wykaz niektórych usług, które mają zasadnicze znaczenie w życiu codziennym. Do kompetencji państw członkowskich należy określenie, zorganizowanie, świadczenie i finansowanie takich usług na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym. Fakt, że podstawowe usługi – w tym usługi transgraniczne – powinny być dostępne dla wszystkich, potwierdza dużą wagę, jaką Unia przywiązuje do usług leżących w centrum europejskiego modelu społecznego.
 
Jak wskazuje dr Jan Czarzasty (SGH), filar mówi, że „każdy ma prawo do dostępu do podstawowych usług dobrej jakości”. Jest to doniosła deklaracja, ponieważ otwiera szansę na postawienie tamy prowadzonej przez lata deregulacji, liberalizacji i prywatyzacji usług powszechnego dostępu o charakterze ekonomicznym, które zrodziły wiele problemów. Kluczowa jest rozbieżność celów prywatnego operatora np. miejskiej sieci wodno-kanalizacyjnej oraz pozostałych interesariuszy (miasto, odbiorcy usług), ponieważ przedsiębiorca skupiony jest na bieżącej rentowności, mniej natomiast zainteresowany utrzymaniem infrastruktury i inwestowaniem w nią. W Polsce mierzymy się z wyzwaniem wykluczenia cyfrowego, które ma dwa wymiary: pokoleniowy (osoby starsze nie „osiedliły się” w wirtualnym świecie) i przestrzenny (dostęp do szybkiego internetu jest nadal ograniczony, w wielu lokalizacjach w Polsce po prostu wciąż go nie ma, jeśli nie liczyć ofert sieci komórkowych).

Jak podkreśla dr hab. Ryszard Szarfenberg (UW) polityka Unii Europejskiej ukierunkowana została na prywatyzację i konkurencję w usługach, które są niezbędne do funkcjonowania wszystkich rodzin, ale nie stanowią typowych usług społecznych np. dostarczanie czystej wody, odprowadzanie ścieków, dostarczanie energii elektrycznej i cieplnej, zapewnienie możliwości przemieszczania się (transport), telekomunikacji, usług finansowych. Prywatyzacja i konkurencja w tych usługach miała w założeniu poprawić ich jakość i zmniejszyć ceny. To jednak niekoniecznie następowało (szczególnie w przypadku prywatyzacji dostarczania wody). Pojawiały się przy tym koszty społeczne w postaci zmniejszonej jakości zatrudnienia pracowników w podmiotach prywatnych i problem ograniczonego dostępu do tych usług osób o szczególnych potrzebach i uboższych – problemy wykluczenia transportowego, cyfrowego, finansowego, ubóstwa energetycznego. W Polsce prywatyzowano te usługi i wprowadzano konkurencję, choć w zróżnicowany sposób, czasem z większą kontrolą i regulacją ze strony państwa. W niektórych przypadkach wprowadzano bardzo słabe zabezpieczenia dla osób uboższych. W usługach energetycznych jest to niewielki dodatek do dodatku mieszkaniowego, który prawie nie ogranicza ubóstwa energetycznego (niskie dochody i duże wydatki na energię). W Polsce mamy do czynienia z brakiem ochrony przed odłączeniem od prądu, czy ogrzewania w zimie. W usługach transportowych w 2010 r. wprowadzono regulacje dotyczące publicznego transportu zbiorowego, ale bardzo ogólnikowo i w niewielkim zakresie uwzględniono jedynie potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Unia Europejska ma większy wpływ na sposób organizowania omawianych tu usług w państwach członkowskich, gdyż mają one charakter gospodarczy i obejmują je regulacje dotyczące jednolitego wspólnego rynku.

Jak podkreśla dr hab. Marek Rymsza (UW) przyjmuje się, że powszechny dostęp do usług podstawowych jest jednym z elementów  europejskiego modelu społecznego, co oznacza, że zapewnienie tego dostępu stanowić ma element także szeroko rozumianej polityki społecznej, a nie tylko polityki gospodarczej.  W Filarze brakuje jednak wskazania mechanizmu kojarzenia ogólnego interesu gospodarczego, interesu grup słabszych i rynkowej konkurencyjności systemu, przy zachowaniu zasady uczciwej konkurencji. Punkt ten jeżeli miałby służyć kierunkowaniu programowania krajowych polityk publicznych wymaga doprecyzowania. Warto też zaznaczyć, że wskazana w nim rola partnerów społecznych jest jedynie symboliczna.

Tutaj można przeczytać o 19 punkcie Filaru


bs


 

Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

POLECANE
Leon Foksiński. Uczestnik Marszu Śmierci Wiadomości
Leon Foksiński. Uczestnik Marszu Śmierci

Urodzony 23.06.1919 r. w Bestwinie pow. bielski, syn Franciszka i Anny z d. Bolek, zamieszkały w tej miejscowości. Mając szesnaście lat – w 1935 r., rozpoczął pracę zarobkową jako pomocnik a następnie samodzielny pracownik w cegielni. Podczas okupacji hitlerowskiej, w styczniu 1940 r. wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec – Brandenburg Hawel. W lipcu 1941 r. uciekł z miejsca przymusowego zatrudnienia i wrócił do Bestwiny, gdzie w październiku tegoż roku jako uciekinier został aresztowany przez policję niemiecką.

Gen. Rajmund Andrzejczak: Trzeba się szykować do wojny z ostatniej chwili
Gen. Rajmund Andrzejczak: Trzeba się szykować do wojny

Czy Polsce grozi wojna? – Trzeba się szykować – twierdzi gen. Rajmund Andrzejczak, były Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w "Gościu Wydarzeń" na antenie Polsat News.

Agnieszka Romaszewska-Guzy zwolniona dyscyplinarnie. Były minister kultury nie przebierał w słowach z ostatniej chwili
Agnieszka Romaszewska-Guzy zwolniona dyscyplinarnie. Były minister kultury nie przebierał w słowach

– Agnieszka Romaszewska-Guzy stworzyła wspaniałą instytucję. (…) Takie mafijno-ubeckie metody są masowo stosowane wobec niezależnych dyrektorów instytucji, które nie zostały opanowane przez obecną władzę. Ten szantaż i to przekupstwo mają miejsce – twierdzi były minister kultury Piotr Gliński.

Paweł Jędrzejewski: Trzy przyczyny dla których aż 30% młodych amerykańskich kobiet identyfikuje się jako LGBTQ Wiadomości
Paweł Jędrzejewski: Trzy przyczyny dla których aż 30% młodych amerykańskich kobiet identyfikuje się jako LGBTQ

W zeszłym tygodniu Instytut Gallupa ogłosił wyniki badań, które ujawniają wielką zmianę w społeczeństwie amerykańskim. Wszyscy są zgodni, że jest to kolosalna zmiana, wręcz rewolucyjna, pozostaje jedynie kwestią interpretacji i sporu, na czym ta zmiana naprawdę polega i o czym świadczy.

Sutryk zakazał organizacji protestów rolników we Wrocławiu z ostatniej chwili
Sutryk zakazał organizacji protestów rolników we Wrocławiu

„Wydałem cztery decyzje zakazujące organizacji protestów rolniczych na terenie administracyjnym Wrocławia” – poinformował prezydent Wrocławia Jacek Sutryk.

Putin przegrał wybory w Polsce z ostatniej chwili
Putin przegrał wybory w Polsce

Polska jest jednym z krajów, gdzie Władimir Putin przegrał zakończone w niedzielę trzydniowe wybory prezydenckie w Rosji – wynika z informacji podanej przez rosyjski niezależny portal Meduza.

Francuski europoseł: Sytuacja w Polsce jest poważna, rząd Tuska prześladuje sędziów, media i konserwatywnych polityków z ostatniej chwili
Francuski europoseł: Sytuacja w Polsce jest poważna, rząd Tuska prześladuje sędziów, media i konserwatywnych polityków

Zdaniem znanego francuskiego europarlamentarzysty rząd Donalda Tuska „prześladuje sędziów, media i konserwatywnych polityków”.

Złe wieści dla Tuska. Jest nowy sondaż z ostatniej chwili
Złe wieści dla Tuska. Jest nowy sondaż

Prawo i Sprawiedliwość jest najchętniej wybieraną partią polityczną w Polsce – wynika z najnowszego sondażu „Super Expressu” przeprowadzonego przez Instytut Badań Pollster.

Spięcie w koalicji. Poseł Lewicy atakuje Hołownię: „Jest kłamcą” z ostatniej chwili
Spięcie w koalicji. Poseł Lewicy atakuje Hołownię: „Jest kłamcą”

– Kłamcą jest on, bo to on ściemnia, on manipuluje, on twierdzi, że nie można tego procedować teraz – mówi o marszałku Sejmu Szymonowi Hołowni poseł Lewicy Tomasz Trela.

Jest decyzja UE ws. zwiększenia finansowania dla ukraińskiej armii z ostatniej chwili
Jest decyzja UE ws. zwiększenia finansowania dla ukraińskiej armii

W poniedziałek szefowie MSZ państw UE zgodzili się zwiększyć wsparcie dla ukraińskich sił zbrojnych o 5 miliardów euro za pośrednictwem specjalnego funduszu pomocowego.

REKLAMA

Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 20: dostęp do podstawowych usług

17 listopada 2017 r. podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej uroczyście przystąpiły do Europejskiego filaru praw socjalnych. Jest to inicjatywa często określana jako mapa drogowa dwudziestu wspólnych działań mających na celu pozytywną konwergencję standardów socjalnych. Realizacja tych zamierzeń ma przyczynić się do pokazania obywatelom UE, że proces integracji nie polega tylko na korzyściach ekonomicznych, które niekoniecznie przekładają się na ich sytuację bytową lecz niesie za sobą wizję lepszego życia zawodowego i osobistego.
 Krótki przewodnik po Europejskim filarze praw socjalnych, punkt 20: dostęp do podstawowych usług
/ grafika.P.Machnica
Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność: państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- Równe szanse i dostęp do zatrudnienia
- Uczciwe warunki pracy
- Ochrona socjalna i integracja społeczna

Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
komponent: Ochrona socjalna i integracja społeczna

Każdy ma prawo dostępu do podstawowych usług dobrej jakości, w tym wody, urządzeń sanitarnych, energii, transportu, usług finansowych i usług łączności cyfrowej. Osoby potrzebujące otrzymają wsparcie w zakresie dostępu do tych usług.
 
W ramach Filaru ustanowiono prawo do podstawowych usług i określono niewyczerpujący wykaz niektórych usług, które mają zasadnicze znaczenie w życiu codziennym. Do kompetencji państw członkowskich należy określenie, zorganizowanie, świadczenie i finansowanie takich usług na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym. Fakt, że podstawowe usługi – w tym usługi transgraniczne – powinny być dostępne dla wszystkich, potwierdza dużą wagę, jaką Unia przywiązuje do usług leżących w centrum europejskiego modelu społecznego.
 
Jak wskazuje dr Jan Czarzasty (SGH), filar mówi, że „każdy ma prawo do dostępu do podstawowych usług dobrej jakości”. Jest to doniosła deklaracja, ponieważ otwiera szansę na postawienie tamy prowadzonej przez lata deregulacji, liberalizacji i prywatyzacji usług powszechnego dostępu o charakterze ekonomicznym, które zrodziły wiele problemów. Kluczowa jest rozbieżność celów prywatnego operatora np. miejskiej sieci wodno-kanalizacyjnej oraz pozostałych interesariuszy (miasto, odbiorcy usług), ponieważ przedsiębiorca skupiony jest na bieżącej rentowności, mniej natomiast zainteresowany utrzymaniem infrastruktury i inwestowaniem w nią. W Polsce mierzymy się z wyzwaniem wykluczenia cyfrowego, które ma dwa wymiary: pokoleniowy (osoby starsze nie „osiedliły się” w wirtualnym świecie) i przestrzenny (dostęp do szybkiego internetu jest nadal ograniczony, w wielu lokalizacjach w Polsce po prostu wciąż go nie ma, jeśli nie liczyć ofert sieci komórkowych).

Jak podkreśla dr hab. Ryszard Szarfenberg (UW) polityka Unii Europejskiej ukierunkowana została na prywatyzację i konkurencję w usługach, które są niezbędne do funkcjonowania wszystkich rodzin, ale nie stanowią typowych usług społecznych np. dostarczanie czystej wody, odprowadzanie ścieków, dostarczanie energii elektrycznej i cieplnej, zapewnienie możliwości przemieszczania się (transport), telekomunikacji, usług finansowych. Prywatyzacja i konkurencja w tych usługach miała w założeniu poprawić ich jakość i zmniejszyć ceny. To jednak niekoniecznie następowało (szczególnie w przypadku prywatyzacji dostarczania wody). Pojawiały się przy tym koszty społeczne w postaci zmniejszonej jakości zatrudnienia pracowników w podmiotach prywatnych i problem ograniczonego dostępu do tych usług osób o szczególnych potrzebach i uboższych – problemy wykluczenia transportowego, cyfrowego, finansowego, ubóstwa energetycznego. W Polsce prywatyzowano te usługi i wprowadzano konkurencję, choć w zróżnicowany sposób, czasem z większą kontrolą i regulacją ze strony państwa. W niektórych przypadkach wprowadzano bardzo słabe zabezpieczenia dla osób uboższych. W usługach energetycznych jest to niewielki dodatek do dodatku mieszkaniowego, który prawie nie ogranicza ubóstwa energetycznego (niskie dochody i duże wydatki na energię). W Polsce mamy do czynienia z brakiem ochrony przed odłączeniem od prądu, czy ogrzewania w zimie. W usługach transportowych w 2010 r. wprowadzono regulacje dotyczące publicznego transportu zbiorowego, ale bardzo ogólnikowo i w niewielkim zakresie uwzględniono jedynie potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Unia Europejska ma większy wpływ na sposób organizowania omawianych tu usług w państwach członkowskich, gdyż mają one charakter gospodarczy i obejmują je regulacje dotyczące jednolitego wspólnego rynku.

Jak podkreśla dr hab. Marek Rymsza (UW) przyjmuje się, że powszechny dostęp do usług podstawowych jest jednym z elementów  europejskiego modelu społecznego, co oznacza, że zapewnienie tego dostępu stanowić ma element także szeroko rozumianej polityki społecznej, a nie tylko polityki gospodarczej.  W Filarze brakuje jednak wskazania mechanizmu kojarzenia ogólnego interesu gospodarczego, interesu grup słabszych i rynkowej konkurencyjności systemu, przy zachowaniu zasady uczciwej konkurencji. Punkt ten jeżeli miałby służyć kierunkowaniu programowania krajowych polityk publicznych wymaga doprecyzowania. Warto też zaznaczyć, że wskazana w nim rola partnerów społecznych jest jedynie symboliczna.

Tutaj można przeczytać o 19 punkcie Filaru


bs


 


Oceń artykuł
Wczytuję ocenę...

 

Polecane
Emerytury
Stażowe